Thị trường giá xuống là gì? Lưu ý với thị trường giá xuống

Thị trường giá xuống là một thị trường gây hoang mang và hoảng loạn cho các nhà đầu tư. Tuy nhiên, thị trường này không hẳn là bất lợi đối với các nhà đầu tư. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về thị trường giá xuống trong bài viết này nhé!

Thị trường giá xuống là gì?

Thị trường giá xuống hay còn gọi là thị trường gấu, có tên tiếng anh là Bear Market. Đây là một khái niệm khá lạ với nhiều nhà đầu tư, nhất là đối với các nhà đầu tư mới bắt đầu tham gia thị trường. Vài năm trở lại đây, các nhà đầu tư trong nước đổ tiền vào thị trường chứng khoán Việt Nam khá nhiều, con số được ghi nhận tăng đột biến, do đó, thị trường đang có đà tăng khá suôn sẻ.

Một thị trường được xem là thị trường giá xuống là giá của cổ phiếu giảm liên tục, giảm từ 20% trở lên so với giá đạt đỉnh trước đó của nó.

Một trong những đặc điểm của thị trường giá xuống là các ngưỡng hỗ trợ bị đâm thủng trong nhiều tháng, một thời gian dài. Khi đó, các cột mốc hay điểm hỗ trợ đều bị phá vỡ. Thị trường liên tiếp xuất hiện các đáy mới thấp hơn đáy cũ.

Giá của các mã cổ phiếu sẽ giảm liên tục, thậm chí là không thấy điểm dừng. Chỉ 20% đến 30% cổ phiếu trên thị trường tăng giá. Ngược lại, hơn phân nửa số lượng cổ phiếu trên thị trường bị nhuộm đỏ. Trong thị trường này, lợi nhuận của các nhà đầu tư sẽ bị giảm đến một nửa hay nhiều hơn là bị âm tài khoản. Việc tìm được một cổ phiếu đang tăng giá, đầu tư sinh lời tại thị trường giá xuống là rất thấp.

Thông thường, trong thị trường giá xuống, khi thời điểm lỗ bắt đầu từ ngày T, thì đến ngày T+3, chứng khoán về tài khoản thì các nhà đầu tư lướt sóng sẽ khó có thể kiếm được lợi nhuận và bị lỗ. Đó là lý do khiến các nhà đầu tư hạn chế mua bán trong thị trường này, dẫn đến tính thanh khoản của thị trường bị giảm xuống.

Xem thêm: Lướt sóng chứng khoán là gì?

Nguyên nhân xuất hiện thị trường giá xuống

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của thị trường giá xuống, tuy nhiên, nguyên nhân lớn nhất, cũng là nguyên nhân chung là do nền kinh tế yếu, tốc độ tăng trưởng chậm. Dấu hiệu nhận biết nền kinh tế yếu chính là việc làm ít đi, mức thu nhập khả dụng thấp, năng suất thấp và lợi nhuận kinh doanh sụt giảm.

Bên cạnh đó, các thay đổi về thuế suất của chính phủ cũng có thể làm xuất hiện thị trường gấu.

Ngoài ra, khi các nhà đầu tư bị mất hay sụt giảm niềm tin cũng sẽ khiến thị trường đi xuống. Mỗi khi các nhà đầu tư nhận thấy sự xuất hiện của một sự kiện gây bất lợi, họ sẽ bán bớt cổ phiếu đang nắm giữ để giảm rủi ro và tránh thua lỗ.

Các giai đoạn của thị trường giá xuống

Thông thường, thị trường giá xuống sẽ có 4 giai đoạn như sau:

Giai đoạn đầu tiên: Giá của thị trường lúc này vẫn còn cao, tâm lý của các nhà đầu tư vẫn còn lạc quan. Tuy nhiên, đến cuối giai đoạn đầu, các nhà đầu tư sẽ lần lượt bán cổ phiếu, rút khỏi thị trường, thu lợi nhuận để tránh thua lỗ.

Giai đoạn thứ hai: Giá cổ phiếu bắt đầu giảm mạnh, số lượng giao dịch trên thị trường giảm. Bên cạnh đó, lợi nhuận của các công ty, các chỉ số kinh tế đã từng có sự tích cực cũng bắt đầu giảm và giảm xuống dưới mức trung bình. Ở giai đoạn này, một số nhà đầu tư đã bắt đầu trở nên hoảng loạn.

Giai đoạn thứ ba: Các nhà đầu cơ đã trở lại thị trường, giá cổ phiếu và khối lượng giao dịch có sự tăng nhẹ.

Giai đoạn thứ tư: Đây cũng là giai đoạn cuối cùng, giá cổ phiếu sẽ tiếp tục giảm, nhưng tốc độ giảm sẽ chậm đi. Khi giá chứng khoán thấp xuống, các thông tin tích cực bắt đầu xuất hiện và thu hút các nhà đầu tư quay lại thị trường. Cuối cùng, thị trường giá xuống sẽ biến mất và thay vào đó là thị trường giá lên.

Ví dụ về thị trường giá xuống

Vào tháng 10 năm 2007, cuộc khủng hoảng vỡ nợ thế chấp trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng đã kết hợp với bong bóng chứng khoán vỡ đã làm nền kinh tế của toàn thế giới lao đao.

Tại thời điểm đó, chỉ số S&P 500 chạm mức 1565,15 vào ngày 9/10. Tuy nhiên, đến ngày 05/03/2009, chỉ số này đã rớt xuống, chỉ còn 682,55 do quy mô và sự lan tỏa của các vụ vỡ nợ từ thế chấp nhà ở đã trở nên rõ ràng hơn.

Lợi ích của thị trường giá xuống

 

• Cổ phiếu hấp dẫn hơn

 

Trong thị trường giá xuống, giá cổ phiếu cũng sẽ đi xuống, về vùng giá thấp. Lúc này, các cổ phiếu tốt cũng sẽ có mức giá thấp hơn và trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư.

Ngoài ra, thị trường đi xuống cũng là một thời cơ tốt cho các nhà đầu tư mới bắt đầu và có số vốn ít. Thị trường luôn có sự tuần hoàn tự nhiên của nó, sau khi kết thúc chuỗi giảm, thị trường sẽ lại đi lên và mang lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư.

Với các nhà đầu tư có phong cách đầu tư dài hạn, và tiết kiệm thì thị trường giá xuống không ảnh hưởng quá nhiều.

 

• Tăng vốn kiến thức, kiềm chế cảm xúc

 

Khi xảy ra thị trường gấu, sự suy yếu chắc chắn sẽ làm giảm danh mục đầu tư trong ngắn hạn, tuy nhiên, cắt lỗ tại thời điểm này cũng giúp các nhà đầu tư tránh khỏi sự lao dốc của các cổ phiếu trong tương lai.

Khi trải qua thị trường giá xuống, các nhà đầu tư sẽ có thêm kỹ năng phân bổ rủi ro giữa các tài sản và danh mục đầu tư tùy theo sở thích, khẩu vị rủi ro cũng như giai đoạn của thị trường tại từng thời điểm khác nhau.

 

• Cảnh báo các nhà đầu tư về sự bền vững của thị trường

 

Không có bất kỳ một thị trường nào là tuyệt đối bền vững, vì vậy, thị trường gấu như một hồi chuông cảnh báo cho các nhà đầu tư đang tin tưởng tuyệt đối vào các thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng mặt.

Tâm lý chung của nhiều nhà đầu tư là sẽ cố gắng đầu tư nhiều hơn, mong thu được lợi nhuận cao khi thị trường tăng giá. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán lúc nào cũng ẩn chứa nhiều rủi ro, nhất là khi tâm lý của các nhà đầu tư đang ở trạng thái hưng phấn. Chỉ một sự thay đổi nhỏ của thị trường cũng sẽ khiến tiền của các nhà đầu tư bị đốt rụi.

Phân biệt thị trường giá xuống với các đợt điều chỉnh giá

• Phần trăm giảm của giá: Các nhà đầu tư có thể phân biệt thị trường giá xuống với thị trường điều chỉnh bằng phần trăm giảm của giá tính từ đỉnh giá gần nhất trong thời gian trước. Ở thị trường điều chỉnh, mức giảm sẽ ở trong khoảng từ 10% đến dưới 20%. Ngược lại, thị trường gấu sẽ có mức giảm cao hơn 20% so với giá đạt đỉnh gần nhất.
• Khung thời gian giảm của giá: Khi thị trường điều chỉnh giá, các nhà đầu tư sẽ không thể đoán trước và thường sẽ diễn ra trong một thời gian ngắn. Thời gian ngắn nhất của thị trường gấu là hai tháng và thậm chí có thể kéo dài trong vài năm.
• Mật độ xuất hiện: So với thị trường giá xuống, thị trường điều chỉnh sẽ xuất hiện thường xuyên hơn. Các nhà đầu tư có thể nhận thấy thị trường điều chỉnh trong một thị trường giá lên trước khi thị trường gấu xuất hiện.
• Thời gian hồi phục: Thời gian của thị trường gấu diễn ra khá dài, do đó, những hậu quả nó gây ra sẽ nặng nề hơn và thời gian để phục hồi cũng sẽ cao hơn so với thời gian phục hồi từ đợt điều chỉnh.

Thị trường giá xuống ảnh hưởng đến nhà đầu tư như thế nào?

Khi xuất hiện thị trường giá xuống, các nhà đầu tư thường sẽ có tâm lý hoảng loạn, bán tháo cổ phiếu để tránh thua lỗ và mặc kệ mục đích đầu tư ban đầu.  Trung tâm Nghiên cứu Tài chính Schwab (Mỹ) cho biết, thời gian trung bình của một thị trường giá xuống là 15 tháng. Vì vậy, rất có thể các nhà đầu tư sẽ cảm thấy hối tiếc vì đã bán tháo cổ phiếu khi giá quá rẻ.

Trong thị trường giá xuống, bán tháo để thoát hàng là một việc khá dễ dàng, tuy nhiên, để xác định đúng thời điểm bán thì lại khá khó. Với tình hình lúc đó, cắt lỗ để thu tiền mặt không phải là một cách bảo vệ tài sản hiệu quả cho các nhà đầu tư, đặc biệt là khi lãi suất thấp và lạm phát leo thang. Trừ trường hợp các nhà đầu tư đang cần tiền mặt gấp. Nếu không, việc bán lúc này làm cho các nhà đầu tư cảm thấy hối tiếc.

Vì vậy, điều quan trọng nhất mà các nhà đầu tư nên làm là chọn các khoản đầu tư chất lượng cao với ý định giữ lâu dài. Ngoài ra, trong thị trường giá xuống, nhà đầu tư có thể tận dụng cơ hội mua rẻ các cổ phiếu cơ bản thuộc nhóm vốn hóa lớn để tạo lợi nhuận lâu dài. Thị trường giá xuống nhìn chung không hấp dẫn, nhưng lại là một cơ hội tốt đối với nhiều nhà đầu tư có tầm nhìn tốt.

Cách đầu tư vào thị trường giá xuống

Trung bình giá

Ví dụ: Danh mục đầu tư của các nhà đầu tư bị giảm 25%, từ 100 USD/cổ phiếu xuống còn 75 USD/cổ phiếu. Nếu các nhà đầu tư muốn mua thêm do nghĩ rằng giá đã giảm.

Tuy nhiên, việc mua vào lúc này chưa hẳn là đúng. Cổ phiếu đó có thể chưa chạm đáy ở 75 USD mà nó có thể giảm nhiều hơn nữa. Vì vậy, bắt đáy tại 75 USD trong trường hợp này là một việc tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Một cách làm khác cẩn thận hơn chính là bổ sung tiền vào thị trường một cách đều đặn theo định kỳ, hay còn gọi là trung bình giá. Giá trung bình là khi các nhà đầu tư tiếp tục đầu tư với số tiền gần bằng nhau theo thời gian. Điều này giúp cân bằng giá mua theo thời gian, đảm bảo rằng cho các nhà đầu tư không dồn hết tiền vào những cổ phiếu có giá cao (trong khi vẫn tận dụng được sự sụt giảm của thị trường).

Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Đầu tư vào nhiều sản phẩm chứng khoán hay mã cổ phiếu khác nhau và thiết lập cơ cấu tài sản một cách hợp lý để đa dạng hóa danh mục đầu tư và giảm thiểu rủi ro. Với cách làm này, rủi ro sẽ không được loại bỏ hoàn toàn nhưng sẽ được giảm bớt.

Thị trường giá xuống có thể xảy ra trước hoặc trong khi nền kinh tế bị suy thoái. Do đó, các nhà đầu tư thường ưu tiên các tài sản có thể mang lại lợi nhuận ổn định trong thời gian này. Các tài sản đó có thể là:

• Cổ phiếu cổ tức: Dù giá cổ phiếu không tăng nhưng việc công ty trả cổ tức vẫn sẽ thu hút các nhà đầu tư nhiều hơn. Vì vậy, các nhà đầu tư thường có xu hướng chọn đầu tư vào các công ty trả cổ tức cao dù đang ở trong thị trường gấu.
• Trái phiếu: Giá trái phiếu thường sẽ đi ngược với giá cổ phiếu, vì vậy nó sẽ hấp dẫn hợp trong thị trường giá xuống. Trong bất kỳ danh mục đầu tư nào, trái phiếu ngắn hạn, chất lượng cao cũng có thể giúp xoa dịu sự tổn thất do thị trường gấu gây ra cho các nhà đầu tư.

Đầu tư vào các ngành hoạt động tốt trong thời kỳ suy thoái

Nếu các nhà đầu tư có nhu cầu tăng thêm tài sản ổn định trong danh mục đầu tư thì các ngành có xu hướng hoạt động tốt khi thị trường suy thoái sẽ là một gợi ý không tồi. Thông thường, các mặc hàng chủ lực và tiện ích tiêu dùng sẽ có sự chống chịu với thị trường tốt hơn.

Tập trung dài hạn

Thị trường gấu là một trong những phép thử sự quyết tâm của các nhà đầu tư. Dù đây là một giai đoạn khó khăn, nhưng các nhà đầu tư sẽ không phải đợi quá lâu để thị trường hồi phục và tăng trở lại. Hơn nữa, nếu tập trung đầu tư dài hạn thì hầu như thị trường gấu sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến các nhà đầu tư.

Sai lầm khi thị trường giá xuống xuất hiện

Bán tháo cổ phiếu

Nhiều nhà đầu tư, nhất là các nhà đầu tư mới hay những người có tâm lý không vững sẽ bán tháo số cổ phiếu của mình để cắt lỗ. Tuy nhiên, nếu bình tĩnh hơn và cố gắng chờ đợi thì rất có thể, số cổ phiếu đã sẽ hồi phục trở lại.

Vì vậy, hãy sử dụng chiến lược đầu tư mua và giữ cho các mã cổ phiếu có chất lượng cao. Khi đó, các nhà đầu tư sẽ bớt hoảng loạn và lo sợ khi cổ phiếu bị mất giá.

Tham khảo quá nhiều lời khuyên

Thị trường đi xuống sẽ có rất nhiều chuyên gia hay các nhà đầu tư đưa ra lời khuyên, tuy nhiên, không phải lời khuyên nào cũng đúng và tốt cho chiến lược đầu tư của bạn. Vì vậy, hãy tìm hiểu và áp dụng các lời khuyên đó một cách có chọn lọc. Tốt nhất là nên có cho mình một chiến lược đầu tư riêng.

Không đặt điểm dừng lỗ

Trong thị trường giá xuống, các nhà đầu tư có thể giảm thiểu những tổn thất mà mình phải gánh chịu bằng cách trang bị cho mình một chiến lược rút lui hợp lý. Mỗi khi nghiên cứu về một công ty cũng như mã cổ phiếu của công ty đó, hãy thiết lập cho mình một điểm dừng lỗ và tuân thủ tuyệt đối.

Việc này sẽ giúp các nhà đầu tư có được quyết định sáng suốt trong thị trường giá xuống.

Cố gắng bắt đáy

Đưa ra dự đoán hay giả định về đáy của một chỉ số hay cổ phiếu là một điều không nên làm. Dù việc dự đoán đáy là hoàn toàn có khả năng thực hiện, tuy nhiên, vẫn không nên đưa ra dự đoán về nó. Hãy đưa ra quyết định dựa trên những gì tốt nhất cho danh mục đầu tư của các nhà đầu tư.

Lời kết

Trên đây là những thông tin về thị trường giá xuống cũng như cách đầu tư khi xuất hiện thị trường giá xuống. Rất mong bài viết này có thể mang đến những thông tin hữu ích cho bạn. Chúc bạn thành công!