Spread the love

Pump và Dump là hai thuật ngữ vô cùng quen thuộc đối với các nhà đầu tư đã tham gia thị trường hoặc thường được dùng khi thảo luận trong các nhóm trade coin. Đây là một hình thức lướt sóng cực kỳ rủi ro mà các nhà đầu tư không nên thử. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về thuật ngữ này nhé!

Pump và Dump là gì?

Pump là gì?

Pump được dịch một cách đơn giản là “bơm vào”. Đây là một thuật ngữ trong Crypto, để chỉ những hành động thu mua một số lượng lớn một đồng coin nào đó để đẩy giá đồng tiền đó lên cao và thu hút các nhà đầu tư khác. Thông thường, hiện tượng Pump sẽ xảy ra với các đồng tiền có giá ban đầu thấp và không được nhiều người biết đến.

Dump là gì?

Dump là “xả ra”. Trong Crypto, thuật ngữ này được sử dụng để chỉ hiện tượng các đồng tiền bị bán ra một cách ào ạt sau khi được Pump ở giai đoạn trước. Sau khi thu mua một số lượng lớn coin và chờ đến lúc được giá, các đồng coin này sẽ được bán ra với mục đích thu lợi nhuận từ mức giá chênh lệch.

Nói một cách dễ hiểu, Pump và Dump là hiện tượng các tổ chức, nhà đầu tư có nhân có nguồn vốn mạnh liên kết với nhau bơm giá đồng tiền lên cao, thu hút các nhà đầu tư khác nhảy vào đầu tư. Sau đó, các tổ chức này sẽ bán đồng coin này ra thị trường với số lượng lớn, khiến giá giảm mạnh, trong nhiều trường hợp có thể gây sụt giảm nghiêm trọng thị trường coin.

Việc thao túng thị trường này Crypto này khá giống với hành vi lái chứng khoán trên thị trường chứng khoán. Thông thường, Pump và Dump sẽ được thực hiện bởi các nhà đầu tư lớn, có số lượng coin khủng. Với số coin đang nắm giữ, họ hoàn toàn có khả năng điều khiển thị trường.

Ví dụ về Pump và Dump

Một ví dụ điển hình về Pump và Dump trong Crypto là: Vào tháng 05/2020, Tierion là một Altcoin nhỏ hầu như không ai biết. Bất chợt vào ngày 12/05/2020, Altcoin này được pump tăng từ $0.05 lên $0.11 (tăng hơn 45%). Sau đó, vào ngày 22/05/2020, nó đã bị dump chỉ còn $0.03, thấp hơn $0,02 so với mức vốn ban đầu.

Xem thêm: Tìm hiểu về hệ sinh thái Crypto

Vì sao có sự xuất hiện của Pump và Dump

Thanh khoản

Hầu hết các tổ chức và cá nhân lớn (cá mập) đang tham gia thị trường điện tử đều có một lượng coin và một số vốn khá lớn. Phần lớn số vốn của họ sẽ lớn hơn những khoản giao dịch hàng ngày rất nhiều. Do đó, những cá nhân và tổ chức này phải tạo ra pump và dump để mức thanh khoản càng nhiều, nhằm mục đích thu được một số lợi nhuận khủng.

Khung pháp lý

Hiện nay, rất nhiều nước trên thế giới vẫn chưa có khung pháp lý và những quy định chính thức cho tiền điện tử. Vì vậy, đây chính là một cơ hội lớn cho các cá mập dẫn dắt, điều khiển thị trường để thu lợi nhuận nhưng không bị các cơ quan chức năng “sờ gáy”. Đối với các thị trường tài chính truyền thống như chứng khoán thì các đội lái chứng khoán hay các cá mập sẽ bị xử phạt rất nặng.

FOMO

FOMO là từ viết tắt của cụm từ Fear of Missing out, nghĩa là cảm giác sợ bỏ lỡ cơ hội. Các cá mập sẽ lợi dụng tâm lý này của các nhà đầu tư và thuyết phục rằng họ sẽ có khả năng bỏ lỡ mất cơ hội để làm giàu nếu không đầu tư vào các đồng tiền này.

ICO

Các cá mập hay tổ chức sẽ tìm cách pump đồng thời thổi giá đồng coin thông qua hoạt động ICO, thông thường, họ sẽ được hỗ trợ bởi một vài người có tiếng trên thị trường tiền điện tử. Sau khi đồng tiền đó tăng theo đúng như họ muốn thì sẽ tiến hành bán ra thị trường làm giá giảm mạnh, các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bị thu lỗ một cách nặng nề.

Cơ chế hoạt động của các đợt Pump và Dump

Các nhóm Bơm – Xả thường sẽ xuất hiện và hoạt động trên các trang mạng xã hội, chủ yếu là trên các nhóm Telegram. Mỗi nhóm có thể có đến vài nghìn đến vài chục nghìn thành viên. Khi một đồng tiền được chọn để Bơm – Xả thì admin của nhóm sẽ thông báo cho các thành viên.

Trong một thời gian ngắn, chỉ vài phút, các thành viên của nhóm sẽ mua bán đồng tiền đó với nhau. Những tin tức giả mạo về đồng tiền này sẽ được lan truyền trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, blog hay thậm chí mà các trang tin tức có tiếng về nội dung được tài trợ.

Cơ chế hoạt động của các nhóm Pump và Dump

Cơ chế hoạt động của các đợt Pump và Dump khá đơn giản. Các nhóm Pump và Dump sẽ luôn có một người đứng đầu là quản trị viên và hệ thống phân cấp thành viên. Những thành viên có cấp cao hơn sẽ được tiếp xúc với tín hiệu bơm sớm hơn. Bằng cách đó, các nhà đầu tư sẽ có cơ hội mua đồng coin với giá thấp và thu được lợi nhuận khi cá mập bắt đầu Pump.

Tuy nhiên, các thành viên cấp cao cũng chỉ có lợi thế hơn khoảng 3 đến 8 giây. Các thành viên có thể nâng hàng bằng cách giới thiệu thêm thành viên mới cho nhóm. Giới thiệu được càng nhiều thành viên mới thì thứ hạng càng cao.

Dấu hiệu nhận biết Pump và Dump và cách phòng tránh

Một trong những cách nhận biết đồng coin có bị Pump và Dump đơn giản nhất là quan sát biểu đồ giá của nó. Hiện tại giá của nó có đang tăng đột biến hay không, việc tăng giá đó có lý do hay không.

Ngoài ra, nếu một đồng tiền có vốn hóa thị trường ở mức nhỏ nhưng lại thường xuyên xuất hiện trên các kênh tin tức hay các trang mạng xã hội thì các nhà đầu tư nên cẩn thận với nó.

Dưới đây là 4 cách để các nhà đầu tư tránh được Pump & Dump thật hiệu quả:

Có sự nghiên cứu về đồng coin sắp đầu tư: Gồm White paper, đội ngũ sáng tạo, ứng dụng dự án, đối tác chiến lược và các thông tin cơ bản khác. Sự tìm hiểu này sẽ giúp các nhà đầu tư đánh giá được đồng tiền tiềm năng và phát hiện những đồng tiền có biến động bất thường.
Hạn chế đầu tư khi có tâm lý FOMO: Thị trường tiền điện tử mang lại cho các nhà đầu tư khá nhiều cơ hội, tuy nhiên, đôi khi sẽ bị thổi phồng. Nhưng vẫn có rất nhiều đồng tiền khác tiềm năng và đáng để đầu tư. Do đó, các nhà đầu tư nên cẩn thận và cảnh giác khi đưa ra quyết định.
Lập kế hoạch quản lý rủi ro và quản lý vốn hiệu quả: Thực tế, thị trường lên xuống là một điều bình thường, do đó, các nhà đầu tư không cần lo lắng. Tuy nhiên vẫn nên lập kế hoạch cho các tình muốn tăng / giảm có thể xảy ra cũng như tỷ lệ vốn thích hợp. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư hạn chế mất lợi nhuận khi tham gia thị trường.
Cân nhắc khi đầu tư vào các đồng tiền có giá trị vốn hóa thị trường lớn, đội ngũ uy tín và mức độ chấp nhận trên thị trường cao.

Hiện tượng Pump & Dump thường xảy ra đối với các đồng tiền có khối lượng giao dịch và thanh khoản kém, vốn hóa thị trường ở mức rất thấp. Do đó, các nhà đầu tư có thể loại bỏ các đồng tiền đó ra khỏi danh mục đầu tư của mình. Ngoài ra, không nên tin lời khuyên của các nhà đầu tư trên mạng xã hội hoặc các bài báo được quảng cáo.

Quy trình hoạt động của Pump và Dump

Lấy đồng TNT làm một ví dụ cho quá trình Pump & Dump. Thông thường, quá trình sẽ trải qua 4 bước:

Bước 1: Tích lũy hoặc gom hàng

Để có thể thao túng giá của một đồng coin thì các nhà đầu tư, các cá mập phải sở hữu một lượng coin lớn. Thông thường, họ sẽ chọn các đồng coin có vốn rất nhỏ để dễ dàng kiểm soát và thao túng giá trị của nó. Khi khối lượng giao dịch thấp thì chỉ cần một động tác mua là đã có thể nâng giá trị của đồng tiền lên cao hơn mức bình thường nhiều lần.

Quá trình gom coin của các cá mập cũng phải diễn ra trong một thời gian dài và gom từng lượng nhỏ để tránh việc giá bị đẩy lên quá cao. Một số hình thức gom coin là:

Đào, khai thác coin: Các cá mập sẽ đào coin từ lúc đồng tiền chưa được lên sàn niêm yết hoặc mua từ khi còn trong vòng đầu tiên, khi đồng coin chưa nổi tiếng. Tuy nhiên, phương pháp này khá mạo hiểm vì đôi khi sẽ gom phải những dự án không tiềm năng.
Giao dịch trực tiếp: Các cá mập có thể mua coin từ cộng đồng các nhà đầu tư, các thợ đào hoặc các nhà đầu tư muốn rút khỏi dự án. Thậm chí còn có thể mua trực tiếp từ đội ngũ sáng tạo đồng coin. Do số lượng coin mà các cá mập mua là rất lớn và được giao dịch trực tiếp nên giá coin sẽ rẻ hơn thị trường rất nhiều.

Bước 2: Pump và giữ giá

Sau khi đã mua được một số lượng coin đủ lớn, các cá mập sẽ bắt đầu tung ra những tin tức gây xôn xao về đồng tiền để thu hút các nhà đầu tư mới và thiếu kiến thức (đây là những người dễ rơi vào bẫy FOMO với giá cao). Thông thường, các tin tức này sẽ được đăng tải và lan truyền trên các diễn đàn, chatbox trên Telegram, Facebook, Discord,… có nhiều nhà đầu tư để cùng bàn luận về những đồng coin họ mua và tung tin đồn về đồng coin đó.

Sau khi những thông tin tốt đã được lan truyền rộng rãi, các dự đoán của chuyên gia về tương lai tiềm năng của loại coin đó sẽ xuất hiện. Sau khi có được lời nói từ chuyên gia, đồng coin đó sẽ trở nên vô cùng hot, các nhà đầu tư sẽ tranh nhau mua, giá được đẩy lên cao.

Thông thường, quá trình đẩy giá này sẽ diễn ra rất mạnh và trong thời gian rất ngắn. Trong thời gian đó sẽ không có điểm để xoa dịu hiện tượng FOMO cho các nhà đầu tư.

Một điểm chung trong xuyên suốt quá trình đẩy giá là các nhà đầu tư để tin vào thông tin lạc quan mà không hề có sự nghi ngờ.

Bước 3: Dump và thoát hàng

Sau khi tạo đủ tính thanh khoản cho đồng tiền ở bước 2, các cá mập sẽ chuyển sang bước 3 để bán tháo và chốt lời.

Sau khi chủ của đợt Pump đã có đủ lời và bắt đầu thoát để đảm bảo an toàn, giá sẽ ngừng tăng, khối lượng giao dịch trên thị trường giảm xuống. Hoảng loạn của toàn bộ cộng đồng sẽ bắt đầu khi biến động giá liên tục lao dốc thẳng xuống đáy, đáy sau sẽ thấp hơn đáy trước. Cuối cùng, nhà đầu tư phải bán tháo với giá thấp được gọi là “cắt lỗ”, để không rơi vào lỗ nặng.

Pump và Dump có hợp pháp không?

Trên thị trường chứng khoán, hành động Pump và Dump được gọi là lái cổ phiếu và bị pháp luật nghiêm cấm. Tuy nhiên, đối với thị trường điện tử thì chưa có một quy định nào về việc này.

Trên toàn thị trường tài chính truyền thống, Pump & Dump là hành động bất hợp pháp, được ban hành luật pháp và quản lý chặt chẽ. Ở Hoa Kỳ, thao túng toàn bộ thị trường có thể bị phạt tù theo Đạo luật Chứng khoán (1933). Ở Việt Nam, Bộ luật Hình sự có quy định rõ về tội Thao túng toàn bộ thị trường chứng khoán, sẽ có khung hình phạt cao nhất là 7 năm tù.

Trong thị trường Crypto, các cơ quan chịu trách nhiệm thi hành luật đã nỗ lực để ngăn chặn việc thao túng giá.

Ví dụ: Năm 2018 với John McAfee, ông đã quảng cáo cho một đồng coin khác nhau vào mỗi ngày trên Twitter. Các hành động này của McAfee đã được cáo buộc bởi CFTC, là hành động gian lận chuyển khoản và rửa tiền, hàng hóa và chứng khoán. Đây cũng là lần đầu tiên mà CFTC đã có hành động chống lại cá nhân đã lên kế hoạch cho một đợt Pump & Dump tài sản.

Một số lời khuyên để tránh Pump và Dump

Với các nhà đầu tư mới, chỉ nên mua một lượng nhỏ đồng coin có khối lượng giao dịch nhỏ để hiểu được cơ chế hoạt động của Dump và Pump. Không nên tham gia bởi số vốn quá lớn để tránh gặp những thiệt hại nặng nề về chiến lược “thao túng thị trường” từ cá mập. Chỉ tham gia với một số vốn nhỏ để có trải nghiệm thực tế.

Cân nhắc việc mua coin khi giá đang tăng vì có khả năng sẽ bị đu đỉnh. Nên nghiên cứu, tìm hiểu và khả sát kỹ những sàn coin uy tín để tránh mua phải coin rác. Các sàn giao dịch có thể tham khảo như: Binance, OKEx,…

Để tránh gặp rủi ro không đáng có khi đầu tư cũng như những tổn hại về vật chất, các nhà đầu tư mới không nên đầu tư hết số vốn vào một coin nào đó, hãy tách ra 3 – 4 coin, tùy thuộc vào nguồn vốn mỗi người. 60-70% vốn nên mua ở các sàn có uy tín như BTC, ETH, XRP và 30 -40% còn lại để trade.

Không nghe theo những lời mời gọi ‘đường mật” từ các cá mập, vì họ đang dùng hiệu ứng FOMO để dụ dỗ. Nên giữ một cái đầu lạnh để không bị dụ dỗ vào bẫy.

Cần biết cách lựa chọn nhóm “chất lượng” để tham gia mà không phải chiêu trò dump và pump. Tuy nhiên xác suất để lựa được nhóm tốt cũng rất ít vì không ai có thể dự đoán chính xác được hướng đi của thị trường. Chủ yếu các nhà đầu tư cần phải biết cách phân bổ nguồn vốn hợp lý để giảm thiểu rủi ro nhất có thể.

Dù vẫn có nhà đầu tư có thể kiếm tiền được khi tham gia “lướt sóng” cùng các nhóm Pump and Dump này, nhưng rất ít, thường là những trader PRO, những người dày dặn kinh nghiệm. Nếu là người mới tham gia thì các nhà đầu tư không nên tham gia để tránh tình trạng thua nhiều hơn thắng, mua đỉnh bán đáy.

Lời kết

Trên đây là những thông tin về Pump và Dump cũng như những chiêu trò và các bước khi cá mập thực hiện Pump và Dump. Rất mong bài viết có thể mang đến những thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư. Chúc các nhà đầu tư thành công!