Hướng dẫn cách mua cổ phiếu đơn giản cho người mới bắt đầu

Đầu tư chứng khoán hay mua bán cổ phiếu dường như không còn xa lạ đối với các nhà đầu tư hiện nay. Tuy nhiên, không phải nhà đầu tư mới bắt đầu nào cũng biết cách mua cổ phiếu. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ gửi đến bạn một số cách mua cổ phiếu hiệu quả nhất.

Thông tin cơ bản về cổ phiếu

Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu mà một trong các loại chứng khoán được phát hành dưới dạng các chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ. Cổ phiếu là một hình thức ghi nhận số tiền mà các nhà đầu tư đầu tư vào công ty hay doanh nghiệp phát hành mã cổ phiếu đó.

Khi các nhà đầu tư mua cổ phiếu thì nó cũng là một bằng chứng được dùng để xác nhận các quyền lợi và lợi ích mà các nhà đầu tư được hưởng khi họ tham gia đóng góp vào hoạt động kinh doanh của công ty đó. Sau khi mua cổ phiếu, các nhà đầu tư sẽ trở thành cổ đông của công ty đồng thời họ cũng sẽ sở hữu một phần công ty.

Thông tin cơ bản về cổ phiếu

Trước khi tìm hiểu về cách mua cổ phiếu, các nhà đầu tư cần tìm hiểu những thông tin cũng như kiến thức cơ bản cần biết khi tham gia đầu tư chứng khoán.

Thời gian giao dịch

Khung giờ giao dịch chứng khoán trên các sàn giao dịch thường rơi vào các khung giờ hành chính từ 9h – 11h30 và 13h đến 15h các ngày trong tuần từ thứ 2 đến thứ 6, trừ các ngày lễ.

Đơn vị giao dịch

• HOSE: Lô chẵn (10), lô lẻ (1 – 9)
• HNX: Lô chẵn  (100), lô lẻ (1 – 99).
• UPCOM: Lô chẵn (100), lô lẻ (1 – 99).

Cách đọc bảng giá

Bảng giá thường thể hiện các thông tin như: Tình trạng giao dịch, các bước giá, giá gần nhất, tổng khối lượng giao dịch và mức giá cao/thấp nhất trong phiên.

• Màu xanh: Giá tăng so với giá tham chiếu. 
• Màu đỏ: Giá giảm so với tham chiếu. 
• Màu vàng: Giá bằng với tham chiếu.

Cách mua cổ phiếu

Thông thường sẽ có 2 cách mua cổ phiếu. Các nhà đầu tư có thể chọn cách mua cổ phiếu phù hợp với nhu cầu của mình là:

• Tự đặt lệnh mua thông qua các sàn giao dịch hay phần mềm giao dịch chứng khoán trên các thiết bị di động
• Đặt lệnh mua thông qua các công ty hay các nhà môi giới chứng khoán.

Nên đầu tư vào loại cổ phiếu nào?

Trên thị trường hiện tại có rất nhiều mã cổ phiếu tốt đến từ nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, trong số đó có những ngành đầu tư nhận được sự quan tâm hơn cả chính là: Ngân hàng, công nghệ, bất động sản, y tế,…

Xem thêm: Cách nhận biết mã cổ phiếu tốt

Cổ phiếu ngân hàng

Cổ phiếu ngân hàng là một trong những loại cổ phiếu quen thuộc và được nhiều người lựa chọn với độ an toàn cao của nó. Một vài ưu điểm của nhóm cổ phiếu này có thể kể đến như:

• Dễ dàng hơn trong việc suy đoán xu hướng
• Tính thanh khoản cao so với các lĩnh vực khác
• Có sự tăng trưởng không quá cao nhưng ổn định
• Giữ được vị thế ngay cả khi diễn ra thiên tai, dịch bệnh,…

Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn nên thận trọng và cân nhắc vì các ngân hàng sẽ có xu hướng che giấu các khoản nợ xấu của họ.

Cổ phiếu y tế – sức khỏe

Kể từ sau khi cả thế giới phải đối mặt với đại dịch Covid-19, ngành y tế trở thành ngành nhận được nhiều sự quan tâm về nhiều khía cạnh trong đó có khía cạnh tài chính hay cụ thể là cổ phiếu. Nhiều chuyên gia cho rằng, lĩnh vực này sẽ có tốc độ tăng trưởng tốt và thu hút được nhiều nhà đầu tư trong tương lai.

Cổ phiếu Fintech

Trong những năm trở lại đây, ngành Fintech được xem là một trong những ngành hái ra tiền. Hầu hết các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này để đạt được một số thành quả nhất định và có cho mình một chỗ đứng riêng trên thị trường. Tuy nhiên, điều lo ngại là hiện nay tại Việt Nam vẫn chưa có hành lang pháp lý đầy đủ cho các hoạt động của công ty fintech.

Các bước chuẩn bị trước khi mua cổ phiếu

Tìm hiểu nơi mua cổ phiếu

Tùy vào nhu cầu, điều kiện cũng như khả năng tài chính của các nhà đầu tư mà các nhà đầu tư có thể chọn nơi để mua cổ phiếu cho mình

• Thông qua nhà môi giới chứng khoán: Dịch vụ này cung cấp đầy đủ thông tin và luôn hỗ trợ các nhà đầu tư. Tuy nhiên, các nhà đầu tư có thể sẽ phải trả thêm nhiều phí giao dịch. 
• Thông qua một sàn giao dịch trung gian trực tuyến: Đây được xem là cách mua cổ phiếu tối ưu chi phí nhất hiện nay. 
• Mua trực tiếp của công ty đang phát hành cổ phiếu: Cách mua cổ phiếu này sẽ giúp các nhà đầu tư có được cổ phiếu với một mức giá tốt nhưng phải đến tận nơi để mua.

Tạo tài khoản giao dịch trên sàn chứng khoán

Tài khoản giao dịch là một điều kiện bắt buộc phải có cho các nhà đầu tư khi bắt đầu tham gia giao dịch, mua bán chứng khoán.

• Các nhà đầu tư cần điền đầy đủ thông tin cá nhân khi thiết lập tài khoản. 
• Nạp tiền vào tài khoản để bắt đầu giao dịch. Các sàn giao dịch khác nhau sẽ yêu cầu nạp mức tối thiểu khác nhau.

Lựa chọn loại cổ phiếu muốn đầu tư

• Trước khi mua, các nhà đầu tư cần nghiên cứu kỹ thông tin công ty ban hành gồm: vốn điều lệ, doanh thu ròng thời gian gần nhất và bảng báo cáo hoạt động (tuần, tháng, quý). 
• Mua cổ phiếu mà mà các nhà đầu tư ưa thích thay vì giá cổ phiếu đó đang tăng cũng sẽ giúp bạn tránh được nhiều rủi ro hơn. 

Quyết định số lượng cổ phiếu muốn mua

Các nhà đầu tư nên cân nhắc mua một lượng ít cổ phiếu để đánh giá rủi ro cũng như biết cách đối phó với rủi ro trước khi mua một lượng lớn để đầu tư.

Cách mua cổ phiếu online cho người mới bắt đầu

Cách mua cổ phiếu online rất đơn giản, các nhà đầu tư chỉ cần vài thao tác đơn giản là có thể sở hữu được cho mình những mã cổ phiếu mà mình yêu thích.

Mở tài khoản

Bước đầu tiên để mua được cổ phiếu chính là mở một tài khoản chứng khoán. Sau khi mở tài khoản chứng khoán, sở Giao dịch chứng khoán mới có thể công nhận quyền sở hữu cổ phiếu của các nhà đầu tư. Đa số các công ty chứng khoán sẽ hỗ trợ các nhà đầu tư mở tài khoản miễn phí. Một yêu cầu duy nhất để mở tài khoản chứng khoán là khách hàng đủ 18 tuổi trở lên.

Đầu tiên, các nhà đầu tư cần đăng ký mở tài khoản.

Sau đó, để hoàn tất bước mở tài khoản, các nhà đầu tư có thể chọn 1 trong 2 cách:

Cách 1: Mở trực tiếp

Các nhà đầu tư chỉ cần mang Chứng minh thư hoặc Căn cước công dân bản chính của mình đến văn phòng giao dịch của công ty chứng khoán đã đăng ký mở tài khoản để ký tên toàn tất hợp đồng đã được điền sẵn. Sau đó, tài khoản sẽ ngay lập tức được kích hoạt.

Cách 2: Từ xa

Sau khi hoàn tất bước 1 và kiểm tra đầy đủ, chính xác các thông tin, các nhà đầu tư cần ký và ghi rõ họ tên, đính kèm với đơn đề nghị xác nhận chữ ký và bản công chứng Chứng minh thư hoặc Căn cước công dân rồi gửi đến công ty chứng khoán. Sau khi gửi từ vài ngày đến một tuần, tùy vào các yếu tố khách quan bên ngoài, thủ tục tạo tài khoản từ xa sẽ được hoàn tất.

Sau khi mở được tài khoản, các nhà đầu tư sẽ được cấp tài khoản đăng nhập và tiến hành đăng nhập vào hệ thống.

Tải và cài đặt phần mềm để giao dịch chứng khoán

Để có thể giao dịch chứng khoán một cách nhanh hơn, các nhà đầu tư cần tải phần mềm giao dịch chứng khoán về thiết bị điện tử của mình. Đó sẽ là công cụ để các nhà đầu tư có thể mua bán, trao đổi, quản lý các danh mục, chuyển tiền ra/vào tài khoản của mình. Mỗi một công ty chứng khoán sẽ có riêng cho mình các nền tảng giao dịch chứng khoán riêng biệt.

Một vài chức năng cơ bản của các phần mềm giao dịch chứng khoán:

• Đặt lệnh mua bán chứng khoán
• Chuyển tiền qua lại giữa các tài khoản giao dịch
• Xem thông tin tài khoản, đồ thị giá và bảng giá trực tuyến
• Quản lý các danh mục đầu tư
• Một số phần mềm giao dịch còn tính hợp thêm các công cụ để hỗ trợ các nhà đầu tư phân tích giá chứng khoán.

Nạp tiền vào tài khoản

Để thực hiện giao dịch như mua bán chứng khoán thì các nhà đầu tư phải có một khoản tiền trong tài khoản của mình. Có rất nhiều cách để các nhà đầu tư lựa chọn và nạp tiền vào tài khoản của mình như:

• Nộp trực tiếp bằng tiền mặt tại các quầy giao dịch của công ty chứng khoán.
• Nộp tiền mặt vào tài khoản chứng khoán tại các quầy giao dịch của ngân hàng.
• Chuyển khoản từ tài khoản ngân hàng sang tài khoản chứng khoán.

Tiến hành mua cổ phiếu

Sau khi đã thực hiện và hoàn tất 3 bước trên, các nhà đầu tư đã có thể bắt đầu mua cổ phiếu cho mình. Sau khi đăng nhập vào phần mềm giao dịch hay website bằng tài khoản chứng khoán được cấp khi mở tài khoản, người mua có thể tiến hành các bước đặt lệnh mua cổ phiếu cho mình.

Cách đặt lệnh mua cổ phiếu

Có 3 cách đặt lệnh mua cổ phiếu thông dụng là gọi điện thoại cho tổng đài, tin nhắn SMS hoặc đặt lệnh online thông qua các ứng dụng. Cụ thể:

Gọi điện cho tổng đài

Đây là cách mua cổ phiếu được nhiều người chơi lựa chọn do sự tiện lợi, nhanh chóng của nó. Để đặt lệnh mua cổ phiếu bằng cách gọi điện, người chơi cần đến công ty môi giới đăng ký dịch vụ. Các công ty đó sẽ cung cấp cho người chơi một số điện thoại chuyên dùng để tiếp nhận việc đặt lệnh của các nhà đầu tư.

Nhà đầu tư chỉ cần liên lạc bằng số điện thoại tổng đài bằng chính số điện thoại bằng đã đăng ký để tiến hành đặt lệnh. Với các bước cơ bản sau:

• Bước 1: Khách hàng gọi điện đến tổng đài gặp giao dịch viên.
• Bước 2: Người chơi cung cấp các thông tin cơ bản sau: Số tài khoản, tên chủ tài khoản, lệnh mua cổ phiếu, mã cổ phiếu, số lượng, mức giá và mật khẩu. 
• Bước 3: Giao dịch viên sẽ kiểm tra lệnh, tính chính xác của thông tin khách hàng cung cấp, số dư tài khoản để tiến hành khớp lệnh. Sau khi đã khớp lệnh, tổng đài sẽ gửi thông tin về điện thoại hoặc qua email khách hàng đã đăng ký.

Tin nhắn SMS

Đây cũng là một cách mua cổ phiếu khá tiện lợi. Các nhà đầu tư cần đăng ký số điện thoại đặt lệnh với công ty môi giới và nhận về số điện thoại nhận lệnh cùng cú pháp. 

Hình thức đặt lệnh thông qua SMS sẽ mang lại sự bảo mật cao hơn so với gọi điện thoại đến tổng đài. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần soạn thông tin cú pháp đúng quy định. Các bước đặt lệnh mua cổ phiếu bằng tin nhắn SMS:

• Bước 1: Người chơi soạn tin nhắn theo cú pháp đã được hướng dẫn, gửi đến số điện thoại nhận lệnh.
• Bước 2: Bộ phận nhận lệnh và xử lý thông tin của công ty môi giới sẽ kiểm tra tính chính xác của thông tin, số tiền trong tài khoản và tiến hành khớp lệnh.
• Bước 3: Trường hợp lệnh đã khớp, tổng đài sẽ trả lời tin nhắn hoặc qua email cho người chơi xác thực. Nhà đầu tư sẽ mất một khoản phí cho bên giao dịch, mức phí theo quy định.

Online

Đây là cách mua cổ phiếu phổ biến nhất hiện nay nhờ vào sự linh hoạt và dễ sử dụng của nó. Nhiều nhà đầu tư cần phải làm việc hay tiếp xúc nhiều với máy tính, thiết bị di động, do đó, cách này khá tiện lợi do các nhà đầu tư có thể theo dõi tình hình hay cập nhật các thông tin một cách kịp thời nhất.

Bên cạnh đó, đặt lệnh online có thể thao tác mọi lúc, mọi nơi giúp việc khớp lệnh nhanh chóng, kịp thời và không mất phí.

Hiện nay, các công ty chứng khoán đã có hình thức quản lý và đặt lệnh qua ứng dụng trực tuyến, mang lại sự tiện lợi cho các nhà đầu tư. Người chơi cần tải các ứng dụng đầu tư chứng khoán của công ty môi giới, đăng ký tài khoản, nạp tiền tài khoản trực tiếp để thực hiện giao dịch, đặt lệnh.

Nhà đầu tư có thể dễ dàng đặt lệnh mua cổ phiếu online trên điện thoại hoặc máy tính với các bước sau:

• Bước 1: Truy cập website hoặc app, đăng nhập tài khoản giao dịch đã đăng ký trước đó. Lúc này, màn hình giao dịch sẽ hiển thị đầy đủ thông tin tài khoản của người chơi: Số dư tiền mặt, số dư chứng khoán, sức mua… để người chơi đánh giá.
• Bước 2: Chọn “Lệnh thông thường” trên giao diện website hoặc app.
• Bước 3: Người chơi tiếp tục chọn “Lệnh mua” và cập nhật vào các trường thông tin yêu cầu: Mã cổ phiếu, số lượng, loại lệnh LO/ATC/ATO, giá cổ phiếu chấp nhận mua.
• Bước 4: Click chọn “Đặt lệnh”, màn hình giao diện sẽ xuất hiện thông tin để người chơi kiểm tra và duyệt.
• Bước 5: Sau khi đã xác nhận thông tin chính xác, người chơi xác nhận mã pin.
• Bước 6: Chọn “Xác nhận” để hoàn tất quá trình đặt lệnh. Với cách giao dịch online, hệ thống sẽ tự động đẩy thông tin giao dịch của bạn lên sàn chứng khoán, khi lệnh đã khớp, sau 2 ngày tiền sẽ bị trừ vào tài khoản.

Ví dụ: Cách mua cổ phiếu online thông qua sàn giao dịch SSI:

Các nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua chứng khoán bằng nhiều cách khác nhau:

• Click vào nút Mua ở các trang màn hình
• Nhấn Ctrl+B
• Click vào nút Mua ngay trên bảng giá chứng khoán

Sau khi click vào nút “Mua” hệ thống sẽ hiển thị màn hình đặt lệnh mua.

Điền thông tin lệnh

• Số tài khoản được hiển thị theo số tài khoản mà nhà đầu tư chọn làm tài khoản mặc định. Các nhà đầu có thể thay đổi số tài khoản bằng cách nhập số tài khoản mong muốn tại ô này.
• Nhập mã CK cần mua vào trường “Mã CK”. Sử dụng phím Enter hoặc Tab hoặc chuột để di chuyển qua lại các trường để điền thông tin của lệnh
• Trong trường hợp không chắc chắn về mã CK, nhà đầu tư có thể tìm kiếm bằng cách nhấp chuột vào mục “Mã CK”, nhập vào ký tự của mã CK muốn mua, hệ thống sẽ hiển thị đầy đủ các thông tin như tên, giá tham chiếu, trần, sàn, ba giá mua/bán tốt nhất và khối lượng tương ứng, … và hiển thị tổng số tiền có thể giao dịch của nhà đầu tư.
• Không được nhập dấu cách và dấu phẩy giữa các con số, chỉ có thể sử dụng dấu chấm trong trường giá.  

Xác nhận lệnh

• Sau khi đã điền đầy đủ thông tin của lệnh nhấn phím Enter hoặc click vào nút “Đặt”
• Click nút “Xác nhận” để chuyển lệnh vào hệ thống hoặc nút “Hủy bỏ” nếu không muốn thực hiện giao dịch.
• Nếu thông tin thỏa mãn các điều kiện đặt lệnh, hệ thống sẽ hiển thị thông tin lệnh của nhà đầu tư vừa đặt thành công trên màn hình “Trạng thái lệnh đặt”. Mọi người cũng có thể xem trạng thái lệnh ngay sau khi đặt lệnh tại màn hình “Trạng thái lệnh nhanh” được cập nhật tự động ngay dưới màn hình Mua/Bán.

Lời kết

Trên đây là một số thông tin cổ phiếu, các bước chuẩn bị cũng như cách mua cổ phiếu hiệu quả dành cho người mới bắt đầu. Rất mong bài viết này có thể mang đến thông tin hữu ích cho bạn. Chúc bạn thành công!