Cross chain được xem như là một cầu nối giữa các chain với nhau trong một blockchain. Vậy Cross chain là gì và chúng hoạt động như thế nào? Để hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của Cross chain cũng như các thông tin có liên quan, hãy cùng Topsanfx tìm hiểu bài viết sau.
Contents
Tìm hiểu Cross-chain là gì?
Cross-chain là gì?
Cross-chain là công nghệ giúp kết nối và chuyển tài sản giữa các blockchain khác nhau mà không cần trung gian. Nó cho phép người dùng hoán đổi token, chuyển dữ liệu giữa các mạng lưới blockchain một cách nhanh chóng và hiệu quả giúp tối ưu hóa khả năng tương tác giữa các hệ sinh thái.
- Multichain (MULTI) là gì? MULTI-chain coin giá bao nhiêu?
- Etherscan là gì? Cách dùng Etherscan.io để đọc Txn Hash
- SUI là gì? Mua SUI Coin ở đâu và giá SUI như thế nào?

Sự ra đời của Cross-chain xuất phát từ thực tế mỗi blockchain có cấu trúc riêng, khiến việc giao tiếp và trao đổi tài sản giữa chúng gặp nhiều hạn chế. Công nghệ này giúp giải quyết vấn đề đó, tương tự như việc trao đổi tiền tệ giữa các quốc gia. Một số giải pháp Cross-chain phổ biến hiện nay bao gồm LayerZero, Wormhole và các Cross-chain DEX.
Nhờ Cross-chain, người dùng có thể tận dụng tối đa tiềm năng của blockchain mở rộng ứng dụng và gia tăng giá trị tài sản số trên nhiều nền tảng khác nhau.
Ví dụ về Cross chain
Ethereum và Binance Smart Chain (BSC) đều hỗ trợ USDT, nhưng không thể chuyển trực tiếp giữa hai mạng tạo ra các hệ sinh thái tách biệt và hạn chế sự phát triển của DeFi. Công nghệ Cross-chain ra đời để tăng khả năng mở rộng, cải thiện tốc độ giao dịch và nâng cao bảo mật giúp các blockchain liên kết hiệu quả hơn.
Andre Cronje đã phát triển một AMM (Automated Market Maker) hỗ trợ Cross-chain, cho phép người dùng giao dịch tài sản giữa các blockchain khác nhau mà không cần bên trung gian.
Cách hoạt động:
- Một pool chứa 100 ETH trên Ethereum và 200,000 FTM trên Fantom.
- Khi người dùng nạp 1 ETH, họ nhận lại 2,000 vFTM (virtual FTM).
- Oracle network với 10 nodes sẽ xác nhận giao dịch. Nếu 7/10 nodes đồng thuận, thông tin sẽ cập nhật trên Fantom và 2,000 FTM sẽ được gửi đi.
Tuy nhiên nếu một số lượng lớn nodes có hành vi xấu, hệ thống có thể gặp rủi ro. Andre Cronje đã đề cập đến vấn đề này và sẽ đưa ra giải pháp trong các bài viết tiếp theo.
Giải pháp Cross-chain mới
- AMM trong Cross-chain giúp loại bỏ bên thứ ba bằng cách sử dụng Automated Market Maker (AMM) như SushiSwap để hoán đổi tài sản mà không cần ai kiểm soát trực tiếp pool thanh khoản.
- Để áp dụng AMM vào Cross-chain, mỗi cặp giao dịch chỉ cần biết số lượng token trên cả hai blockchain, dù chúng không nằm chung một chain. Ví dụ: LP cung cấp ETH trên Ethereum và FTM trên Fantom nhưng cả hai vẫn có thể giao dịch vì AMM nắm thông tin về số lượng tài sản trên từng blockchain.

Vấn đề quan trọng là làm sao blockchain này biết số lượng tài sản trên blockchain kia? Đây là nhiệm vụ của Oracle giúp truyền dữ liệu giữa các blockchain. Khi có sự kiện trên Ethereum, Fantom hay BSC, các node xác nhận thông tin và đạt đồng thuận đảm bảo tính chính xác của giao dịch Cross-chain.
Cơ chế hoạt động của Cross chain
Cross-chain là công nghệ giúp kết nối các blockchain cho phép chuyển đổi tài sản giữa chúng thông qua wrap token. Ví dụ muốn sử dụng Bitcoin (BTC) trên Ethereum, người dùng cần chuyển BTC thành Wrapped BTC (wBTC).
Một ứng dụng quan trọng của công nghệ này là Cross-chain Bridge, giúp tài sản di chuyển linh hoạt trong hệ sinh thái DeFi. Tuy nhiên, quá trình này thường phụ thuộc vào bên thứ ba tạo ra rủi ro về bảo mật.
Để giảm thiểu rủi ro, Multisig Wallet (ví đa chữ ký) yêu cầu nhiều bên xác nhận giao dịch trước khi thực hiện. Ngoài ra, Cross-chain còn sử dụng Smart Contract và Gateways để mã hóa và truyền tải dữ liệu giữa các blockchain. Giao dịch chỉ được xác nhận khi các node mạng đồng thuận, giúp ngăn chặn lỗ hổng bảo mật.
Ưu và nhược điểm của Cross chain
Cross-chain là giải pháp giúp các blockchain khác nhau kết nối, tương tác và giao dịch tài sản mà không bị giới hạn bởi một mạng lưới duy nhất. Công nghệ này mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm với một số hạn chế và rủi ro. Sau đây là bảng so sánh ưu nhược điểm mà mọi nhà giao dịch nên tìm hiểu:
Ưu điểm | Nhược điểm |
Tăng tính tương thích giữa các blockchain → Giúp blockchain hoạt động hiệu quả hơn, mở rộng khả năng ứng dụng. | Phức tạp khi triển khai → Đòi hỏi nghiên cứu và phát triển chuyên sâu, tốn kém tài nguyên. |
Cải thiện bảo mật và độ tin cậy → Cơ chế kiểm soát và bảo mật giúp hạn chế rủi ro trong giao dịch cross-chain. | Tính tương thích chưa hoàn thiện → Một số blockchain vẫn gặp sự cố khi kết nối với nhau. |
Tăng khả năng mở rộng → Xử lý khối lượng giao dịch lớn hơn nhờ tích hợp nhiều nền tảng. | Khó khăn trong xử lý lỗi → Việc phát hiện và khắc phục sự cố có thể phức tạp do liên quan đến nhiều blockchain khác nhau. |
Giảm chi phí và thời gian giao dịch → Giao dịch giữa các blockchain nhanh chóng, tối ưu hóa chi phí. | Rủi ro bảo mật → Nếu không có cơ chế bảo vệ phù hợp dễ bị tấn công và lỗ hổng bảo mật. |
Cross-chain mở ra cơ hội phát triển lớn cho blockchain và DeFi, nhưng vẫn cần cải tiến để giảm thiểu rủi ro về bảo mật và khả năng tương thích.
Phân loại Cross chain
Cross-chain có thể được chia thành hai loại chính dựa trên yếu tố công nghệ:
Isomorphic Cross-chain
Đây là dạng cross-chain giữa các blockchain có cấu trúc tương đồng về bảo mật, thuật toán đồng thuận và logic xác minh khối. Do đó, quá trình tương tác giữa chúng diễn ra đơn giản và nhanh chóng. Ví dụ, các blockchain phát triển trên Tendermint như Cosmos có thể áp dụng mô hình này.
- Trước khi trao đổi tài sản, hai blockchain phải đăng ký với nhau thông qua việc chia sẻ genesis block và ChainID.
- Khi có giao dịch cross-chain, blockchain gửi yêu cầu và thông báo đến blockchain còn lại để xử lý.

Heterogeneous Cross-chain
Loại này phức tạp hơn do các blockchain có cơ chế bảo mật và thuật toán đồng thuận khác nhau. Để xử lý sự khác biệt này, cần có một bên trung gian hỗ trợ giao dịch giữa các chuỗi.
- Trên Cosmos Network, giải pháp PegZone (hoặc Peggy) được sử dụng để kết nối các blockchain không đồng nhất.
- PegZone bao gồm các thành phần như hợp đồng thông minh, Witness, Signer và Relayer để đảm bảo giao dịch được xác nhận và chuyển đổi chính xác.
Sự khác biệt giữa các blockchain khiến việc phát triển cross-chain trở nên phức tạp. Các dự án phải tìm cách tích hợp cả hai loại trên để đảm bảo khả năng tương tác rộng rãi, đồng thời giải quyết các vấn đề về bảo mật và đồng nhất dữ liệu.
Phân biệt Cross-chain với Multi-chain
Tóm tắt Multichain và Cross-chain
Multichain và Cross-chain là hai khái niệm quan trọng trong blockchain, thường được nhắc đến trong bối cảnh mở rộng hệ sinh thái DeFi.
- Multichain: Chỉ một dự án blockchain hoạt động trên nhiều chuỗi khác nhau (ví dụ: Ethereum, Polkadot, Binance Smart Chain). Một dự án Multichain phải triển khai trên ít nhất hai blockchain nhưng không nhất thiết phải có sự liên kết trực tiếp giữa các blockchain đó.
- Cross-chain: Là giải pháp kết nối và luân chuyển tài sản, dữ liệu giữa các blockchain khác nhau cho phép người dùng giao dịch xuyên chuỗi mà không bị giới hạn bởi blockchain riêng lẻ.
Mặc dù các dự án Multichain có thể triển khai trên nhiều blockchain nhưng tài sản chỉ có thể chuyển đổi giữa chúng nếu có giải pháp Cross-chain hỗ trợ. Một số lĩnh vực như DEX hay Lending vẫn chưa được triển khai theo mô hình Multichain.
Tại sao cross chain quan trọng trong DeFi?
Sở dĩ, Cross chain giữ vai trò rất quan trọng trong DeFi bởi những lý do sau đây:
- Blockchain và DeFi đang thay đổi cách vận hành tài chính, chuyển từ mô hình tập trung sang phi tập trung.
- Ưu điểm của DeFi trên blockchain: giảm chi phí, tăng tốc độ giao dịch, hạn chế sự kiểm soát tập trung.
- Hạn chế nếu không có cross-chain: mỗi blockchain hoạt động như một nền kinh tế riêng biệt, không thể kết nối, làm chậm sự phát triển của DeFi.
- Cross-chain là yếu tố quan trọng giúp các blockchain tương tác với nhau, thúc đẩy hệ sinh thái tài chính phi tập trung.
- DeFi đang thu hút lượng vốn lớn, minh chứng qua sự ra đời của WBTC với hơn 1 tỷ USD BTC bị khóa trong các giao thức DeFi.

Tương lai của cross-chain: nếu được phát triển mạnh mẽ, nó sẽ giúp tài sản di chuyển linh hoạt hơn, cách mạng hóa DeFi và mở đường cho một hệ thống tài chính phi tập trung toàn diện.
Một số dự án Cross chain tiềm năng
LayerZero
LayerZero là giao thức giúp các dApp có thể hoạt động trên nhiều blockchain tăng khả năng tương tác đa chuỗi. Giao thức này sử dụng Ultra Light Nodes để đảm bảo bảo mật cao nhưng với chi phí thấp hơn so với các phương pháp truyền thống.
Cơ chế hoạt động của LayerZero dựa trên Endpoints – các điểm kết nối trên blockchain giúp truyền tải dữ liệu mà không lưu trữ nó. Dữ liệu được xác thực qua Relayer và Oracle giúp đảm bảo an toàn mà không cần khóa tài sản như các cầu nối truyền thống. Điều này giúp các token giao dịch trên LayerZero luôn là Native Token thay vì phải mint hoặc burn.
Ưu nhược điểm của dự án LayerZero:
Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
Wormhole
Wormhole là giao thức Cross-chain giúp kết nối các blockchain, cho phép trao đổi token và tài sản dễ dàng giữa các mạng lưới. Được phát triển bởi Wormhole Labs, giao thức này sử dụng cơ chế wrap token để chuyển đổi tài sản giữa các blockchain.

Wormhole cung cấp bộ công cụ phát triển dApp cross-chain, bao gồm Smart Contract, API và các giải pháp bảo mật nhằm tăng tính an toàn và tin cậy trong giao dịch. Dù vẫn đang trong quá trình thử nghiệm, Wormhole hứa hẹn sẽ giúp mở rộng khả năng tương tác blockchain và hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái DeFi.
Ưu nhược điểm của dự án Cross chain:
Ưu điểm | Nhược điểm |
|
|
Từ những thông tin nêu trên, chúng ta hoàn toàn có thể nhận thấy Cross chain giữ một vai trò vô cùng quan trọng đối với DeFi. Để biết thêm những thông tin hữu ích về thị trường tiền điện tử, hãy cùng đồng hành với Topsanfx nhé!
Xem thêm