Đối với các nhà đầu tư quan tâm hay quen thuộc với thị trường tiền điện tử thì cụm từ “hệ sinh thái” là một cụm từ không hề xa lạ. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về các hệ sinh thái crypto tiềm năng và nổi bật hiện nay nhé!
Contents
Hệ sinh thái Crypto là gì?
Hệ sinh thái là gì?
Hệ sinh thái được hiểu chung là một hệ thống mở, trong đó, các thành phần của hệ sinh thái sẽ cùng nhau tồn tại và phát triển. Mỗi lĩnh vực sẽ có một khái niệm hệ sinh thái riêng cho mình. Cụ thể:
Trong tự nhiên: Hệ sinh thái là một hệ thống mở hoàn chỉnh, bao gồm các thành phần có sự sống, được gọi là quần xã và các thành phần không có sự sống như không khí, nước, đất khoáng, được gọi là sinh cảnh.
Trong kinh doanh: Hệ sinh thái là một hệ thống chuỗi các giá trị gồm nhiều sản phẩm có liên kết với nào trong cùng lĩnh vực kinh doanh nhất định.
Tương tự, crypto cũng có một định nghĩa hệ sinh thái riêng.
Hệ sinh thái Crypto là gì?
Hệ sinh thái Crypto cũng là một hệ thống, trong đó, có nhiều sản phẩm có thể kết nối và hỗ trợ lẫn nhau trong cùng một Blockchain. Mỗi Blockchain sẽ giống như một công ty cung cấp cơ sở hạ tầng cho đồng tiền. Họ cũng sẽ có nhu cầu phát triển một hệ sinh thái đầy đủ cho mình.
Tầm quan trọng của hệ sinh thái đối với Blockchain
Đối với người dùng:
- Một hệ sinh thái sẽ có thể phục vụ cho tất cả các nhu cầu của người dùng.
- Trong hệ sinh thái, các sản phẩm sẽ được đồng bộ hóa và có khả năng tương tác với nhau, khi đó, người dùng sẽ có thể sử dụng dễ dàng và thuận tiện hơn.
Đối với Blockchain:
- Hệ sinh thái giúp mở rộng quy mô kinh doanh của dự án, xây dựng chuỗi giá trị của công ty xuyên suốt từ đầu vào đến đầu ra.
- Có thể tận dụng những mảnh ghép sẵn có như cơ sở hạ tầng, dữ liệu từ người dùng.
- Đặc biệt, sau khi dự án đã có cho mình một hệ sinh thái đầy đủ thì khả năng giữ chân người dùng của họ sẽ cao hơn. Lý do là vì người dùng sẽ không cần phải sử dụng những sản phẩm bên ngoài hệ sinh thái, tăng sự tiện lợi cho người dùng. Sau khi đã có người dùng cố định, các công ty, dự án sẽ có thêm được Insight của khách hàng, từ đó cải thiện và mở rộng hệ sinh thái của mình.
Ví dụ:
Trên thị trường, đã có một thương hiệu tạo cho mình một hệ sinh thái gần như hoàn hảo đó chính là hệ sinh thái của Apple. Cụ thể, công ty này đã sản xuất nhiều sản phẩm điện tử khác nhau phục vụ cho nhu cầu của các khách hàng của họ như: iPhone, iPad, iMac, MacBook, Apple Watch, AirPods, Apple TV.
Tất cả các sản phẩm trên đều chạy trên hệ điều hành iOS, có thể kết nối với iCloud và đều có thể tương tác với nhau. Người dùng chỉ cần sử dụng 1 sản phẩm là có thể quản lý được dữ liệu trên các sản phẩm khác. Vì vậy, một khi đã sử dụng sản phẩm của Apple thì họ sẽ có xu hướng chỉ sử dụng các sản phẩm điện tử khác của Apple.
Nhờ vào đó, Apple có thể phát triển được một hệ sinh thái hoàn chỉnh, có kết nối với nhau, phục vụ được đầy đủ các nhu cầu của người dùng. Do đó, với các đối thủ muốn cạnh tranh với Apple, họ sẽ không cạnh tranh với một sản phẩm riêng lẻ mà là cả một hệ sinh thái. Đây là một điều khá khó khăn.
Các thành phần của một hệ sinh thái Crypto
Transaction & Payment Services – Giao dịch & Thanh toán
Giao dịch và thanh toán là một nhu cầu cơ bản nhất của một Blockchain. Trong đó, các mảnh ghép nhỏ bên trong Blockchain sẽ bao gồm: Token, Smart contracts, Wallet.
DeFi – Tài chính phi tập trung
Tài chính tập trung hay DeFi là thành phần được nhiều nhà phát triển tập trung nhất hiện nay, hầu hết các Blockchain đều đang cố gắng phát triển chức năng này một cách đầy đủ và hoàn thiện nhất. Thành phần này có chức năng chính là cung cấp dịch vụ giao dịch, vay, cho vay, gửi tiết kiệm,… mà không cần bên trung gian thứ 3.
Một thị trường tài chính phi tập trung sẽ bao gồm: Stablecoin, DEX, Lending/Borrowing, Synthetic,…
Social, Entertainment – Tương tác cộng đồng và giải trí
Nhu cầu giải trí, tương tác với những người chung cộng đồng là một trong những nhu cầu cần thiết mà một hệ sinh thái phải có để phục vụ cho người dùng của họ. Các thành phần chính trong mảng Social, Entertainment chính là NFT, Games, Gambling,…
Enterprise blockchain solution – Giải pháp thực tế
Những ứng dụng và công dụng của Blockchain được áp dụng và thực tế và các lĩnh vực như: Finance, Supply Chain, Healthcare, Education,…
Các hệ sinh thái Crypto nổi bật nhất hiện nay
Trên thị trường tiền điện tử hiện nay đang có rất nhiều hệ sinh thái được phát triển từ các nhà phát hành. Nhìn chúng, các Blockchain này sẽ được chia thành 3 tier chính:
- Top Tier 1: Gồm Ethereum và BSC, đây là hai hệ sinh thái lớn mạnh nhất hiện nay. Chúng đã tích hợp gần như đầy đủ các mảnh ghép của một hệ sinh thái Crypto. Nhiều nhà đầu tư sẽ lấy các tiêu chuẩn của hai dự án này để so sánh và đánh giá các dự án nhỏ khác.
- Top Tier 2: Gồm Solana, Avalanche và Polkadot, đây là các hệ sinh thái Crypto có tiềm năng phát triển rất lớn. Tuy nhiên, chúng vẫn còn thiếu một số mảnh ghép để được công nhận là phát triển hoàn chỉnh và toàn diện.
- Top Tier 3: Gồm các hệ sinh thái nhỏ, rất mới, gần như chưa có bất kỳ mảnh ghép hoàn thiện nào như Near, Cardano, Dfinity.
Hệ sinh thái Crypto Binance Smart Chain
Hiện nay, hệ sinh thái Crypto Binance Smart Chian là hệ sinh thái đời đầu tiên và lớn nhất thị trường tiền điện tử. Đây cũng là nền tảng giao dịch lớn, thuộc top đầu hiện tại với hệ sinh thái gần như được xây dựng một cách toàn diện. Hệ sinh thái Crypto này nổi bật với các đặc điểm sau:
- Sàn giao dịch Binance: Sàn giao dịch lớn nhất thế giới, có lượng người tham gia đầu tư lớn. Hỗ trợ hơn 300 đồng tiền có sẵn để gửi và rút.
- Coinmarketcap: Hệ thống tin tức, dữ liệu về tiền điện tử lớn nhất thế giới.
- Ví Truswallet: Ví lưu trữ coin được đánh giá là an toàn và linh hoạt nhất hiện nay về việc lưu trữ, chuyển đổi cũng như chuyển khoản nhanh chóng.
- BNB: Đây là đồng tiền điện tử được Binance phát hành, sử dụng trong hệ sinh thái này.
Hệ sinh thái phát triển với giao thức BSC, nó tương thích với Ethereum, cho phép phát triển dApp nhanh chóng và dễ dàng tham gia bởi cộng đồng blockchain.
Hệ sinh thái Crypto Ethereum
Hệ sinh thái Ethereum là một trong những hệ sinh thái có quy mô lớn, thành phần đa dạng và các sản phẩm được kết nối với nhau một cách an toàn và nhanh chóng. Hiện tại, hệ sinh thái Crypto nãy có các cơ sở hạ tầng cơ bản như sau:
- Dịch vụ tên Ethereum (ENS)
- Swarm và IPFS: lưu trữ nội dung phi tập trung mà các giao dịch chuỗi khối Ethereum sau đó có thể tham chiếu thông qua ID băm.
- Oracle frameworks
- Whisper
- Infura nodes
- Ví Ethereum
- Hợp đồng thông minh
Đây là hệ sinh thái được nhiều đơn vị phát hành tiền điện tử khác sử dụng, và tạo ra các đồng coin chạy trên nền tảng Ethereum.
Hệ sinh thái Crypto Polkadot
Hệ sinh thái Polkadot tập trung vào DEX và Lending & Borrowing. Hệ sinh thái Crypto này có những đặc tính nổi bật như:
- Có khả năng mở rộng: Bởi ngoài tương tác với các Dapps trong hệ sinh thái thì còn các ứng dụng còn có thể kết nối với các blockchain khác như Bitcoin hay Ether qua cầu nối Bridge.
- Có khả năng nâng cấp cao hơn: Các ứng dụng trong hệ sinh thái này hoàn toàn có thể nâng cấp tốt hơn mà không cần sự phân tách.
- Tự quản trị: Có nghĩa là đối với người dùng nắm dữ DOT coin của Pokadot thì hoàn toàn có thể nắm quyền quản lý hệ sinh thái theo nhu cầu của mình.
Các ứng dụng nổi bật trong hệ sinh thái Pokadot:
- Mạng máy tính Pokadot: Cho phép chia sẻ dữ liệu hoàn toàn phi tập trung
- Acala: Đây là một stablecoin
- Chainlink: Nền tảng cung cấp dữ liệu Defi
- Stafi: Giao thức tạo thanh khoản đối với tài khoản đang được Stake
- Zenlink – là một sàn giao dịch phi tập trung cross-chain.
- Polkaswap: Công cụ tạo lập thị trường tự động AMM
- ..vv
Hệ sinh thái Crypto Solana
Solana là hệ thống mạng lưới Blockchain tương tự như Bitcoin và Ethereum. Điểm tạo nên sự đặc biệt chính là tốc độ giao dịch, lên đến 50.000 giao dịch mỗi giây. Được xây dựng trên giao dịch thức Blockchain mở, cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng phi tập trung trên hệ sinh thái của mình.
Ưu điểm của hệ sinh thái Solana:
- Tốc độ nhanh chóng: Solana tuyên bố hỗ trợ hơn 50.000 TPS được bảo mật bởi chỉ 200 nút, như vậy nó trở thành một trong những hệ sinh thái đứng đầu ngành.
- Khả năng mở rộng lớn: Kết nối với các ứng dụng khác ngoài hệ sinh thái
- Hiệu quả về chi phí: Trung bình là 0,00025 đô la Mỹ cho mỗi giao dịch, đây là hệ sinh thái rẻ nhất dành cho những nhà phát triển và defi
Tuy nhiên, hiện tại, tất cả những thông tin của hệ sinh thái này chỉ là dữ liệu mà các nhà phát hành tuyên bố. Hệ sinh thái vẫn còn đang trong quá trình thử nghiệm. Đặc biệt, nó hạn chế về tính phi tập trung hơn so với các công nghệ khác, trong đó có Ethereum – đối thủ cạnh tranh lớn nhất.
Hệ sinh thái Crypto Avalanche
Avalanche là một hệ sinh thái Lớp 0 được tạo thành từ ba Blockchains cốt lõi, mỗi Blockchains được tối ưu hóa cho các tác vụ cụ thể trong mạng. Hiện nó sử dụng mã thông báo AVAX để trả phí cho các dịch vụ giao dịch, ủy quyền để bảo mật mạng này. Đây là hệ sinh thái tầng 2, được đánh giá là có tốc độ phát triển nhanh chóng với hệ thống ứng dụng hỗ trợ nhiều.
Hệ sinh thái tuy mới ra mắt nhưng sắp đuổi kịp tiến độ của các hệ sinh thái tầng 1 với nhiều ứng dụng nổi bật như: Private Securities, Initial Litigation Offerings DEX’s, Synthetics, Stablecoins, DeFi, Prediction Markets…
Hệ sinh thái Crypto Near
NEAR là một blockchain phân mảnh, bằng chứng cổ phần, lớp thứ nhất đơn giản dễ sử dụng, an toàn và có thể mở rộng. Hệ sinh thái Crypto này cung cấp cho nhà phát triển hay các doanh nghiệp giải pháp ứng dụng và bảo mật các tài sản có giá trị cao như tiền hoặc danh tính.
Hiện nay, hệ sinh thái này khá lớn, xây dựng được chuỗi các ứng dụng kết nối với nhau với tốc độ nhanh chóng nhất.
- Cơ sở hạ tầng: Gồm Rainbow Bridge, Octopus Network, Aurora – an EVM built on the NEAR Protocol,
- Oracle: Flux , ChainLink và Band Protocol
- Stablecoin / Fiat; Metapool
- Lending & Borrowing; OIN Finance
- AMM DEX
- IDO Platform; NearPad, Skyward Finance
- NFTs and Application: Mintbase, Paras, Pluminite
- Game: Shroom Kingdom
Hệ sinh thái Crypto Cardano
Hệ sinh thái Cardano là một hệ thống blockchain phân quyền, mã nguồn mở, cho phép các nhà phát triển có thể tạo hợp đồng thông minh trên mạng. Với mã thông báo ADA, khi hệ sinh thái này phát triển và được mở rộng thì đồng tiền của hệ sinh thái này sẽ có sự tăng giá nhanh một cách chóng mặt.
Hiện nay hệ sinh thái Cardano đã hoàn thành về mặt cơ bản, tuy rằng đây là hệ sinh thái mới và ra đời muộn hơn so với Bitcoin hay Ethereum:
- Cơ sở hạ tầng: Adapools
- AMM DEX: ADAX , Mirqur, SundaeSwap, Ray Wallet, Minswap
- DEX phái sinh: MatrixSwap
- Nền tảng IDO: LaunchPad, OccamFi,
- Oracle: Charli, Wolfram Alpha
- Lending / Vay mượn: MELD, Liqwid
- …
Một số câu hỏi về hệ sinh thái Crypto
Nên chỉ tập trung vào một hệ sinh thái Crypto hay không?
Ưu điểm chỉ tập trung vào một hệ sinh thái Crypto
Đối với những nhà đầu tư mong muốn tìm kiếm cơ hội để nhân rộng tài khoản của mình nhưng không thích sự may rủi như xổ số thì tập trung đầu tư vào một hệ sinh thái Crypto là một trong những sự lựa chọn đúng đắn.
Ở tình hình hiện tại, ngoài Bitcoin thì sự phát triển của các hệ sinh thái chính là trụ cột giúp thị trường Crypto có thể trụ vững. Bitcoin chỉ đóng vai trò thanh toán và lưu trữ giá trị, tuy nhiên, mạng lưới lại chưa có đủ các yếu tố để trở thành một hệ thống tài chính đầy đủ. Do đó mới có sự ra đời của các hệ sinh thái đóng vai trò là bộ máy kinh tế hoàn chỉnh trên blockchain, tồn tại song song với bộ máy kinh tế truyền thống.
Đầu tư tập trung vào một hệ sẽ đặc biệt phù hợp với những nhà đầu tư không có nhiều vốn và thích an toàn. Thường nhà đầu tư ít vốn tâm lý sẽ muốn đi nhanh, nên họ chọn rải đều ra nhiều coin, nhiều hệ để không bị bỏ lỡ. Nhưng đây là quan điểm sai lầm, bởi họ chưa tính đến rủi ro đu đỉnh khi mua một cách dàn trải như thế.
Nếu tập trung vào một hệ, hãy đảm bảo rằng hệ sinh thái đó đang được tích cực xây dựng, các mảnh ghép có thể còn thiếu nhưng dần hình thành, các dự án bắt đầu bước lên đó. Cơ hội và vị thế ở các hệ sinh thái thường xuất hiện khi nó chưa hoàn thiện, tới lúc nó đã hoàn thiện thì vị thế sẽ không còn đẹp nữa.
Đặc biệt, khi chọn được đúng một hệ sinh thái tiềm năng thì các nhà đầu tư sẽ có khả năng nhân rộng tài khoản. Ngoài ra, đây cũng là một cách đầu tư an toàn vì Coin hệ sinh thái là trụ cột nên lúc nào cũng đón đầu dòng tiền chảy vào trước so với các đồng Coin lĩnh vực khác.
Nếu các nhà đầu tư tập trung vào một hệ sinh thái thì nên đảm bảo rằng hệ sinh thái đó đang được xây dựng và hoàn thiện một cách tích cực. Các mảnh ghép có thể còn thiếu nhưng dần hình thành, các dự án bắt đầu bước lên đó. Cơ hội và vị thế ở các hệ sinh thái thường xuất hiện khi nó chưa hoàn thiện, đến lúc hoàn thiện thì vị thế sẽ không còn đẹp nữa.
Bên cạnh đó, đầu tư vào một hệ sẽ giúp các nhà đầu tư tối ưu thời gian và công sức khi theo dõi, cập nhật hơn. Nếu đầu tư dàn trải nhiều hệ, nhà đầu tư sẽ phải luôn trong tình trạng theo dõi xem tình hình phát triển của các hệ như thế nào, liệu có còn tích cực hay đúng với lộ trình không?
Khi tập trung theo dõi một hệ còn giúp nhà đầu tư tìm ra những cơ hội hay hidden gems và trở thành nhà đầu tư sớm của nhiều dự án tiềm năng trong hệ sinh thái Crypto đó.
Nhược điểm chỉ tập trung vào một hệ sinh thái Crypto
Đầu tư vào một hệ giúp tối ưu hiệu quả sử dụng vốn nhưng không phải lúc nào điều này cũng đúng. Đây chính là rủi ro đầu tiên – rủi ro bỏ lỡ cơ hội.
Khi dòng tiền đổ vào hệ sinh thái thường sẽ lần lượt đi qua các hệ sinh thái từ lớn → nhỏ. Sự dịch chuyển này ngày càng nhanh hơn. Nếu chỉ tập trung vốn vào một hệ, có thể sẽ bỏ lỡ cơ hội ở những hệ khác hay thậm chí là cơ hội ở những lĩnh vực khác.
Bên cạnh đó, Crypto là thị trường chạy theo xu hướng (trend) nhất thời. Ở mỗi thời điểm khác nhau, sẽ có một xu hướng mới được mọc lên để thu hút dòng tiền. Đầu tư vào hệ sinh thái cũng là một trong hàng loạt xu hướng đó.
Như vậy nếu vốn của các nhà đầu tư chỉ để ở trong hệ sinh thái mà không đi theo trend thì có thể bỏ lỡ nhiều cơ hội hơn.
Ví dụ: Như trend NFT hay Play-to-earn, tưởng như chúng là sự Fomo nhất thời nhưng lại giúp rất nhiều người kiếm được tiền.
Ngoài ra, với những người mới tham gia, việc đánh giá để lựa chọn một hệ sinh thái tiềm năng hay thời điểm nào là đầu tư phù hợp là việc không hề dễ. Đôi khi mua trúng các hệ không có tiềm năng hay không đúng thời điểm cũng khiến vốn bị giữ quá lâu, thiếu sự linh hoạt trong dòng vốn.
Bí kíp đầu tư vào hệ sinh thái Crypto thành công
Bước 1: Nghiên cứu quá trình và cách mà các nhà phát triển xây dựng hệ sinh thái, mức độ hoàn thiện cũng như khả năng tiếp cận của nó.
Bước 2: Sau khi chọn được các hệ sinh thái Crypto tiềm năng và thuộc hàng top các hệ sinh thái thì các nhà đầu tư nên tiến hành phân bổ vốn. Dòng vốn chủ yếu được phân bổ vào đồng Coin chủ của hệ sinh thái đó. Thông thường, 80% vốn sẽ được đầu tư cho đồng Coin, 20% còn lại phân bổ cho nhiều nhất là 2 dự án trong hệ sinh thái đó.
Ví dụ: Near thì có NEAR, Solana thì có SOL, Avalanche thì có AVAX. Bởi vì tiền vào một hệ sẽ đẩy vào Coin nền tảng trước, sau đó mới đến những coin nhỏ trong hệ sinh thái.
Có lựa chọn đầu tư vào nhiều hệ cùng một lúc không?
Thông thường, câu trả lời nhận được từ nhiều người chơi lâu năm chính là không. Sẽ có lúc các hệ sinh thái tăng đều hoặc hệ khác tăng trước hệ mà mình đầu tư khiến cho các nhà đầu tư nóng ruột, tham lam và chạy theo các hệ đó. Tuy nhiên, cách đầu tư này không thực sự hiệu quả và có thể làm cho các nhà đầu tư đánh mất vị thế đẹp và bị đu đỉnh, mất tiền.
Ngoài ra, thị trường hiện vẫn dịch chuyển mạnh theo trend nên khi các vị thế ở các hệ sinh thái của các nhà đầu tư chưa sinh lời thì cũng đừng chán nản. Các nhà đầu tư có thể dành một phần vốn nhỏ để đầu tư theo trend và cảm nhận nhịp chuyển động của thị trường, kiếm thêm thu nhập trong ngắn hạn để chờ đợi thành quả các khoản đầu tư dài hạn.
Lời kết
Trên đây là những thông tin về hệ sinh thái Crypto cũng như một số hệ sinh thái Crypto nổi bật nhất hiện nay. Rất mong bài viết này có thể mang đến những thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư. Chúc các nhà đầu tư thành công!