Khái niệm quan trọng trong đầu tư tài chính bạn nên biết

Trong thị trường tài chính, việc nắm rõ các thuật ngữ không chỉ giúp bạn hiểu bối cảnh thị trường mà còn hỗ trợ ra quyết định đầu tư chính xác hơn. Từ những chỉ số kinh tế quan trọng, thuật ngữ chuyên ngành, cho đến chiến lược quản lý rủi ro, tất cả đều là nền tảng để bạn xây dựng kế hoạch đầu tư hiệu quả và bền vững.

Các thuật ngữ tài chính không thể bỏ qua

ATH là gì?

ATH (All Time High) là mức giá cao nhất mà một tài sản, như cổ phiếu, tiền điện tử hoặc hàng hóa, từng đạt được kể từ khi được niêm yết. Khi giá chạm ATH, nhiều nhà đầu tư coi đó là tín hiệu tích cực, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro điều chỉnh mạnh. Việc hiểu ATH là gì giúp bạn tránh mua vào ở vùng giá quá cao và xác định thời điểm chốt lời hợp lý.

Nonfarm là gì?

Nonfarm Payrolls (NFP) là báo cáo việc làm phi nông nghiệp của Mỹ, công bố vào thứ Sáu đầu tiên hàng tháng. Chỉ số này cho biết số lượng việc làm mới (ngoại trừ ngành nông nghiệp) và là một trong những dữ liệu kinh tế quan trọng nhất. Khi bạn hiểu Nonfarm là gì, bạn sẽ biết cách dự đoán biến động mạnh trên thị trường forex, vàng hoặc chứng khoán ngay sau khi tin được công bố.

Khái niệm về thanh khoản và giá trị thị trường

• Thanh khoản: Mức độ dễ dàng mua bán tài sản mà không làm ảnh hưởng đáng kể đến giá của nó. Thanh khoản cao giúp giao dịch nhanh và ít trượt giá.
• Giá trị thị trường (Market Cap): Tổng giá trị của toàn bộ tài sản lưu hành, tính bằng giá hiện tại nhân với số lượng phát hành. Đây là thước đo quy mô và sức mạnh của một dự án hoặc công ty.

Đòn bẩy tài chính & cách sử dụng hiệu quả

Đòn bẩy tài chính cho phép bạn giao dịch với khối lượng lớn hơn số vốn thực tế, nhờ vào khoản vay từ sàn môi giới. Tuy nhiên, sử dụng đòn bẩy cao đồng nghĩa rủi ro mất vốn nhanh hơn. Nhà đầu tư khôn ngoan thường giới hạn tỷ lệ đòn bẩy và luôn kết hợp với lệnh dừng lỗ (Stop Loss).

Khái niệm định hướng chiến lược đầu tư

Phân tích kỹ thuật vs Phân tích cơ bản

• Phân tích kỹ thuật: Sử dụng biểu đồ giá, mô hình nến và các chỉ báo (RSI, MACD) để dự đoán xu hướng ngắn hạn.
• Phân tích cơ bản: Đánh giá giá trị nội tại dựa trên báo cáo tài chính, tình hình kinh tế vĩ mô và các yếu tố cơ bản khác.

Nhà đầu tư thường kết hợp cả hai phương pháp để tối ưu hiệu quả.

Quản lý rủi ro – Stop loss và vị thế đa dạng

• Stop loss: Lệnh tự động đóng giao dịch khi giá chạm mức lỗ tối đa mà bạn chấp nhận.
• Đa dạng hóa danh mục: Đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau để giảm rủi ro từ một nguồn duy nhất.

Stop loss giúp bảo vệ vốn khi thị trường đi ngược dự đoán, hạn chế thua lỗ vượt mức cho phép. Kết hợp với việc đa dạng hóa danh mục, nhà đầu tư có thể giảm thiểu tác động tiêu cực từ một giao dịch thất bại, đồng thời tăng khả năng tận dụng cơ hội ở nhiều thị trường khác nhau.

Chiến lược đầu tư dài hạn: từ DCA đến tái cân bằng

• DCA (Dollar Cost Averaging): Mua đều đặn một khoản cố định bất kể giá cao hay thấp, giúp giảm rủi ro biến động.
• Tái cân bằng danh mục: Điều chỉnh tỷ trọng các tài sản định kỳ để duy trì chiến lược ban đầu.

DCA (Dollar-Cost Averaging) giúp nhà đầu tư mua tài sản đều đặn theo thời gian, giảm rủi ro biến động giá. Trong khi đó, tái cân bằng danh mục định kỳ giúp duy trì tỷ trọng đầu tư mong muốn, đảm bảo chiến lược phù hợp với mục tiêu tài chính dài hạn và khả năng chịu rủi ro của từng cá nhân.

Những chỉ báo kinh tế dẫn dắt thị trường

Tỷ lệ thất nghiệp & GDP

• Tỷ lệ thất nghiệp phản ánh sức khỏe của thị trường lao động và ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách tiền tệ.
• GDP (Tổng sản phẩm quốc nội) đo lường giá trị toàn bộ hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một quốc gia. GDP tăng trưởng ổn định là dấu hiệu kinh tế tích cực.

Chỉ số CPI/ lạm phát và tác động lãi suất

• CPI (Chỉ số giá tiêu dùng) đo mức thay đổi giá của một rổ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. CPI cao thường dẫn tới lạm phát, buộc ngân hàng trung ương tăng lãi suất.
• Việc lãi suất tăng có thể khiến chi phí vay mượn cao hơn, làm giảm chi tiêu và đầu tư.

PMI, NFP và khả năng biến động thị trường

• PMI (Purchasing Managers’ Index): Chỉ số đánh giá sức khỏe ngành sản xuất và dịch vụ.
• NFP: Khi số liệu vượt kỳ vọng, USD thường mạnh lên; ngược lại, nếu thấp hơn dự báo, USD có thể suy yếu. Các thị trường forex và vàng thường biến động mạnh ngay sau khi công bố NFP.

Kết luận

Việc nắm rõ các khái niệm cũng như hiểu cách đọc các chỉ báo kinh tế quan trọng sẽ giúp bạn giao dịch và đầu tư một cách chủ động hơn. Thị trường tài chính luôn biến động khó lường, nhưng kiến thức vững chắc chính là công cụ mạnh mẽ giúp bạn tối ưu lợi nhuận và hạn chế rủi ro. Đầu tư không chỉ là chuyện kiếm tiền nhanh, mà còn là quá trình xây dựng chiến lược bền vững dựa trên thông tin chính xác và phân tích hợp lý.