Mô hình vai đầu vai là gì? Cách vận dụng mô hình này trong chứng khoán

Mô hình vai đầu vai chắc hẳn là một thuật ngữ không còn quá xa lạ với những người đầu tư chứng khoán, forex, tiền ảo,…Vậy mô hình này được hiểu như thế nào? Có ý nghĩa ra sao? Trong giao dịch chứng khoán, mô hình này được ứng dụng ra sao? Hãy cùng Topsanfx tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!

Mô hình vai đầu vai là gì?

Mô hình vai đầu vai trong tiếng anh là Head and shoulders – được hiểu là mô hình hiển thị sự biến động của giá, báo hiệu sự đảo chiều trong tương lai.

Thông thường, mô hình này hay được sử dụng trong lĩnh vực đầu tư tài chính chẳng hạn như đầu tư chứng khoán, forex, tiền ảo,…Dựa vào mô hình này, nhà đầu tư sẽ có thể đưa ra quyết định giao dịch dễ dàng và chính xác hơn.

Mô hình vai đầu vai được biểu diễn dưới dạng biểu đồ đường cơ sở, có 3 đỉnh (đỉnh ở giữa là cao nhất, 2 đỉnh phía ngoài có chiều cao tương đồng nhau). Nhà đầu tư sẽ có thể dự đoán được giá tăng hay giảm.

Head and shoulders có những ưu điểm sau đây:

• Nhà đầu tư có thể xác định được khoảng giá để đặt mục tiêu lợi nhuận, hạn chế rủi ro. 
• Dựa vào các đỉnh và đáy của mô hình, người chơi có thể đặt lệnh chốt lời, cắt lỗ hiệu quả.
• Nhà đầu tư có thể nhận định được xu hướng tăng hoặc giảm của các mã cổ phiếu trong giai đoạn tiếp theo khi mô hình head and shoulders hoàn hảo diễn ra.

Tuy nhiên nếu mô hình này có xu hướng đảo chiều quá mạnh, ảnh hưởng đến biến động giá theo cùng một hướng.

Ý nghĩa của mô hình vai đầu vai

Trên thực tế, rất hiếm khi mà mô hình head and shoulders có thể hoàn hảo. Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn có thể ứng dụng mô hình này để phân tích và dự đoán thị trường chứng khoán. Mô hình này có ý nghĩa như sau:

• Giúp nhà đầu tư có thể dự đoán trước được sự biến động giá trên thị trường (từ tăng sang giảm và ngược lại). Và phụ thuộc vào mô hình thuận hay ngược để có thể đánh giá biến động giá tiếp theo để có chiến lược mua vào – bán ra hợp lý nhất.
• Giúp nhà đầu tư xác định được mục tiêu giá, khoảng cắt lỗ phù hợp từ đó tối ưu được lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro xảy ra.

Các yếu tố cấu thành mô hình vai đầu vai

Các thành phần cấu thành mô hình head and shoulders bao gồm:

• Vai trái (vai thứ nhất): Đây là thời điểm mà xu hướng tăng giá chứng khoán được hình thành cùng với khối lượng giao dịch lớn. Sau đó thị trường sẽ điều chỉnh giảm tạo đáy khi tạo đỉnh đầu tiên của giá.
• Đầu ở giữa: Bắt đầu từ điểm đáy của vai trái, giá chứng khoán sẽ bắt đầu tăng trở lại và tạo đỉnh cao hơn đỉnh của vai thứ nhất. Đồng thời khối lượng giao dịch cũng tăng mạnh, có thể thấp hơn hoặc bằng giai đoạn tạo đỉnh vai thứ nhất. Sau khi đỉnh được tạo thành thì giá sẽ điều chỉnh giảm, và tạo đáy ngang với đáy đầu tiên. Nối 2 đáy của vai trái và đầu lại ta được đường neckline.
• Vai phải (Vai thứ hai): Đây là thời điểm mà các mã chứng khoán cố gắng phục hồi. Giá ở đáy sẽ tăng dần trở lại tạo ra đỉnh cao bằng đỉnh vai thứ nhất rồi giảm, đường neckline bị phá vỡ báo hiệu xu hướng giá đi xuống.
• Đường viền cổ (Neckline): Đường neckline đóng vai trò quan trọng hỗ trợ khi dự đoán mô hình vai đầu vai giảm giá. Đây cũng là mức kháng cự giúp các nhà đầu tư tìm kiếm đầu và vai tăng giá trở lại. Đường viền neckline có thể thẳng hoặc hơi vênh.

Mô hình vai đầu vai hoàn hảo là khi 2 đường đáy và đỉnh bằng nhau. Tuy nhiên, trong thực tế thì rất hiếm khi có trường hợp này. Thường thì đỉnh vai trái và vai phải sẽ không bằng nhau, 2 đáy cũng sẽ có sự chênh lệch.

Bên cạnh đó, giá và khối lượng chứng khoán giao dịch cũng là hai yếu tố góp phần phân tích mô hình head and shoulders

Cách nhận biết mô hình vai đầu vai

Thông thường mô hình vai đầu vai sẽ được nhận biết thông qua 4 phần: Vai – đầu – vai và đường viền neckline.

• Vai trái sẽ là điểm cao nhất trong xu hướng tăng tại thời điểm hiện tại.
• Điểm low 1: là điềm thấp nhất khi giá giảm từ đỉnh vai trái.
• Đầu: là đỉnh cao tiếp theo trong xu hướng tăng và đỉnh này cao hơn đỉnh vai trái.
• Điểm low 2: là điểm thấp nhất giữa đầu và vai phải, được hình thành khi giá từ đỉnh đầu đổi chiều giảm. 
• Vai phải: là đỉnh thứ 3 và đỉnh này thấp hơn đầu. Vai trái và vai phải thường sẽ không cần bằng nhau.
• Đường viền cổ (neckline): là đường được hình thành khi vẽ một đường nối điểm low 1 và điểm low 2. Đường viền có thể hướng lên hoặc hướng xuống. Khi hướng xuống sẽ là báo hiệu đổi chiều mạnh mẽ hơn. Xu hướng tăng sẽ bị đảo ngược nếu đường viền cổ bị phá vỡ. Và mô hình vai đầu vai sẽ được hoàn thiện.

Ứng dụng hiệu quả với mô hình vai đầu vai

Mô hình head and shoulders thường được ứng dụng vào giao dịch chứng khoán. Có 2 cách giao dịch phổ biến khi mô hình này hình thành như sau:

Cách 1: Bán khi giá phá vỡ đường neckline. Điểm đặt lệnh nằm dưới đường viền 1 chút. Điểm cắt lỗ nằm phía trên của vai phải, chốt lời theo tỷ lệ R: R LÀ 1: 2 hoặc 1: 1.

Cách 2: Vào lệnh bán khi giá phá vỡ đường neckline và đảo chiều lại lần nữa. Lúc này trader có thể đặt lệnh tại đường retest gặp đường viền cổ. chốt lời và cắt lỗ tương tự cách 1.

Ví dụ mô hình vai đầu vai trong forex

Mô hình vai đầu vai thuận

Mô hình thuận sẽ được tạo thành khi xu hướng giá tăng tạo ra một đỉnh sau đó đi xuống đáy, rồi giá tăng trở lại, lại tạo ra một đỉnh cao hơn và tiếp tục đi xuống tạo đáy. Cuối cùng, giá cũng phục hồi, tăng trở lại và tạo đỉnh khác thấp hơn sau đó quay đầu đi xuống.

Đường viền neckline được xác định bằng cách vẽ hai đáy, độ dốc sẽ có thể đi lên hoặc đi xuống. Thông thường, độ dốc của đường viền đi xuống sẽ đáng tin cậy hơn. Mô hình hoàn thành, giá đi xuống và phá vỡ đường viền neckline.

Mô hình vai đầu vai ngược

Đối với mô hình vai đầu vai ngược quá trình biến động của giá trái ngược với mô hình thuận, và tạo ra các thung lũng. Bắt đầu là giảm giá, tạo ra đáy sau đó quay đầu đi lên và tạo đỉnh. Đỉnh 1 được tạo thành thì giá giảm mạnh và đáy sẽ thấp hơn so với vai. Sau đó giá tăng tạo đỉnh 2 và giảm mạnh tạo đáy. Cuối cùng giá tăng và phá vỡ đường viền. 

Lưu ý khi ứng dụng mô hình vai đầu vai

• Nhà đầu tư cần phải để mô hình vai đầu vai được hoàn thiện trước khi thực hiện một giao dịch. Phải thật kiên nhẫn mà vào lệnh trước.
• Để có thể giảm thiểu rủi ro trong trường hợp giá đi ngược lại với xu hướng nên thiết lập cắt lỗ và chốt lời cho các lệnh.
• Nhà đầu tư cần kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác để xác nhận tín hiệu đảo chiều trước khi giao dịch.

Kết luận

Bài viết trên chia sẻ những thông tin chi tiết về mô hình vai đầu vai. Mong rằng qua bài viết trên các nhà đầu tư sẽ nắm rõ được mô hình này và vận dụng vào việc đầu tư hiệu quả nhất. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.

Bài viết liên quan:

Tìm hiểu mô hình Cốc và tay cầm (Cup and Handle)

Mô hình cờ đuôi nheo (Pennant)-Nhầm lẫn thường mắc phải

Mô hình cái nêm (Wedge) vì sao được ưa chuộng?

Mô hình tam giác (Triangle) – Cách sử dụng hiệu quả nhất