Ông Trump ký sắc lệnh về Tiktok Mỹ

Ngày 25-9, Tổng thống nước Mỹ ông Donald Trump đã ký sắc lệnh công bố kế hoạch bán mảng kinh doanh của TikTok tại Mỹ cho các nhà đầu tư Mỹ và quốc tế.

Theo ông Trump, kế hoạch này được xây dựng để đáp ứng được quy định về an ninh quốc tế trong đạo luật ký năm 2024.

Ông JD Vance, Phó tổng thống nước Mỹ cho biết, công ty mới của Tiktok tại Mỹ được định giá 14 tỷ đô la Mỹ. So với ước tính của giới phân tích thì mức này thấp hơn khá nhiều. Về phía Nhà Trắng, họ cũng không đưa ra bất kỳ giải thích gì về cách tính ra con số trên.

Hôm 25-9, Tổng thống Mỹ thông báo sẽ lùi thời hạn thực thi lệnh cấm TikTok đến ngày 20/1/2026. Với mốc thời gian mới, ByteDance – tập đoàn mẹ của TikTok tại Trung Quốc – bắt buộc phải rút vốn khỏi chi nhánh Mỹ trước ngày 17/9, nếu không nền tảng này sẽ bị ngừng hoạt động. Quy định trên xuất phát từ Đạo luật Bảo vệ công dân Mỹ khỏi các ứng dụng do nước ngoài kiểm soát (PAFACA), được Quốc hội thông qua và cựu Tổng thống Joe Biden phê chuẩn. Trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump, thời hạn này đã nhiều lần được gia hạn.

Sắc lệnh mới mà ông Trump vừa mới ký được xem là một dấu hiệu cho thấy thương vụ Tiktok đã có sự tiến triển. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những câu hỏi chưa được giải đáp, chẳng hạn như các nhà đầu tư Mỹ sẽ sử dụng thuật toán gợi ý của nền tảng này ra sao, bởi đây là tài sản quan trọng nhất của ứng dụng video ngắn.

Chia sẻ với phóng viên tại một buổi họp báo ở Phòng Bầu dục, ông Vance nói rằng: “Có một số ý kiến phản đối từ phía Trung Quốc. Nhưng điều cốt lõi mà chúng tôi muốn đạt được là giữ TikTok hoạt động, đồng thời bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu của người Mỹ theo quy định của luật pháp”.

Theo sắc lệnh của ông Trump, các đối tác an ninh thuộc doanh nghiệp Mỹ sẽ chịu trách nhiệm giám sát quá trình huấn luyện lại thuật toán. Sau đó, quyền điều hành và sử dụng thuật toán sẽ thuộc về liên doanh mới.

Tổng thống Mỹ cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tỏ ra đồng thuận với kế hoạch này. Ông nói: “Tôi đã nói chuyện với Chủ tịch Tập. Chúng tôi có một cuộc trao đổi tốt. Tôi nói với ông ấy chúng tôi đang làm gì, và ông ấy bảo cứ tiến hành”.

Ở Mỹ, Tiktok hiện đang có khoảng 170 triệu người dùng. Dù trước đây, vào cuối nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump từng ủng hộ lệnh cấm ứng dụng này, song sau cuộc bầu cử năm 2024, ông thừa nhận TikTok đã góp phần mang lại lợi thế cho mình và thay đổi quan điểm. Hiện ông sở hữu hơn 15 triệu người theo dõi trên nền tảng, đồng thời Nhà Trắng cũng đã ra mắt kênh TikTok chính thức trong tháng vừa qua.

Ông Trump cho biết Chủ tịch kiêm CEO Dell Technologies Michael Dell, Chủ tịch Fox Corp Rupert Murdoch cùng “4 hoặc 5 nhà đầu tư tầm cỡ thế giới nữa” sẽ tham gia thương vụ TikTok.

TikTok hiện không đóng góp nhiều vào doanh thu tổng thể của ByteDance. heo đánh giá của chuyên gia Dan Ives tại Wedbush Securities, giá trị nền tảng này rơi vào khoảng 30–40 tỷ USD nếu không tính đến yếu tố thuật toán.

Alan Rozenshtein – Giáo sư tại Trường Luật thuộc Đại học Minnesota nói rằng sắc lệnh vẫn để ngỏ nhiều câu hỏi, như liệu ByteDance có tiếp tục kiểm soát thuật toán hay không. Ông nói: “Tổng thống đã công bố thỏa thuận, nhưng ông ấy chưa cung cấp nhiều thông tin về thuật toán”.

Theo Reuters, nhóm ba nhà đầu tư – trong đó có Oracle và quỹ Silver Lake – hiện sở hữu 50% cổ phần TikTok tại Mỹ, còn nhóm cổ đông hiện hữu của ByteDance nắm khoảng 30%. Những tỷ lệ này vẫn có khả năng thay đổi.

Vào cuối tuần trước, một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết rằng, nhằm tuân thủ yêu cầu trong đạo luật năm 2024 thì ByteDance sẽ chỉ nắm dưới 20% cổ phần TikTok Mỹ. Ngoài ra, thỏa thuận còn bao gồm việc ByteDance chỉ được bổ nhiệm 1 trong 7 thành viên HĐQT công ty mới, và 6 ghế còn lại do người Mỹ nắm giữ.