Có nên rút bảo hiểm xã hội 1 lần không? Thủ tục rút như thế nào?

Rút bảo hiểm xã hội 1 lần hiện nay đang là hình thức được nhiều người quan tâm đến. Vậy những trường hợp nào thì có thể rút bảo hiểm xã hội 1 lần? Thủ tục rút sẽ như thế nào? Cùng Topsanfx theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu kỹ hơn về việc rút bảo hiểm xã hội 1 lần nhé!

Rút bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Rút bảo hiểm xã hội 1 lần là chế độ thanh toán một khoản tiền nhất định cho NLĐ đã tham gia đóng BHXH một thời gian nhưng không tiếp tục tham gia đóng nữa và không đủ điều kiện hưởng chế độ lương hưu.

Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần như thế nào

Bảo hiểm xã hội được chia làm 2 hình thức: 

• Tự nguyện
• Bắt buộc

Tùy thuộc vào hình thức đóng BHXH sẽ có cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần khác nhau. Vì thế, người lao động nên nắm rõ cách tính số tiền nhận bảo hiểm xã hội 1 lần nhằm đảm bảo quyền lợi của mình.

>> Bảo hiểm xã hội và các loại bảo hiểm xã hội

>> Cách tra cứu thời gian đóng BHXH

Đối với người tham gia BHXH bắt buộc

Đối với những người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ có 3 trường hợp để xác định số tiền BHXH 1 lần nhận được như sau:

Trường hợp 1: Người lao động đóng chưa được 1 năm, mức hưởng BHXH 1 lần sẽ bằng 22% mức tiền lương đã đóng BHXH. Và mức tối đa người lao động nhận được sẽ là 2 tháng lương bình quân đóng BHXH.

Trường hợp 2: Người lao động đóng trên 1 năm BHXH bắt buộc thì sẽ dựa vào số năm người lao động đã đóng để xác định. Vậy, số tiền mỗi năm được tính như sau:

• Đối với những năm đóng trước năm 2014: Số tiền nhận được sẽ là 1.5 tháng mức bình quân đóng BHXH.
• Kể từ năm 2014 trở đi: Số tiền nhận được sẽ là 2 tháng mức bình quân đóng BHXH.

Trường hợp 3: Quân nhân, học viên sĩ quan, người làm công tác cơ yếu,…chưa đóng đủ 1 năm thì mức nhận được sẽ bằng với số tiền đã đóng (tối đa là 2 tháng mức bình quân đã đóng BHXH).

Với người tham gia tự nguyện

Đối với những người tham gia BHXH tự nguyện, cách tính số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ dựa trên số năm đã đóng:

• Những năm đóng trước năm 2014 thì số tiền nhận được sẽ được xác định bằng 1.5 tháng mức bình quân đã tham gia đóng BHXH.
• Những năm đóng sau năm 2014 thì số tiền nhận được sẽ bằng 2 tháng bình quân mức bình quân đã tham gia đóng BHXH.

Đối với những trường hợp mà người tham gia tự nguyện đóng chưa đến 1 năm, thì số tiền nhận được sẽ bằng số tiền đã đóng, tối đa 2 tháng mức bình quân đã tham gia đóng BHXH.

Công thức tính BHXH 1 lần và ví dụ

Công thức tính BHXH 1 lần

Mức hưởng = (1,5 x Mức bình quân đã tham gia đóng x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2x Mức bình quân đã tham gia đóng x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)

Trong đó: 

• Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH = Số tháng tham gia BHXH * Tiền lương đóng BHXH hàng tháng * Mức điều chỉnh/ Tổng số tháng tham gia BHXH.
• Mức điều chỉnh được quy định tại Điều 2 Thông tư 36/2021/TT-BLĐTBXH theo từng năm cụ thể.

Ví dụ cụ thể

Anh X tham gia bảo hiểm từ tháng 7/2020, đến tháng 10/2022. Trong đó, lương từ 7/2020 đến tháng 7/2021 là 4.5 triệu, từ 7/2021 đến 10/2022 là 5.5 triệu. 

Tổng thời gian tham gia BHXH của anh X là 2 năm 3 tháng. Vậy số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần mà anh X nhận được sẽ là:

• Mức lương bình quân = [(5*4.5*1.25) + (7*4.5*1.2) + (5*5.5*1.2) + (10*5.5*1.19) / 27= 6.09 triệu đồng/tháng.
• Mức BHXH 1 lần nhận = (1.5*1+2*1.5)*6.09=27.405 triệu

Lưu ý về thời gian đóng BHXH

Khi tính bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động cần lưu ý một số điều sau đây: 

Trường hợp khi tính thời gian tham gia BHXH xuất hiện tháng lẻ: 

• Nếu số tháng lẻ từ 1 – 6 tháng thì thời gian đóng tính là nửa năm
• Nếu từ 7 – 11 tháng thì tính sẽ là 1 năm. 

Trường hợp thời gian đóng BHXH có cả trước và sau mốc thời điểm ngày 01/01/2014 và có tháng lẻ, thì những tháng lẻ trước ngày 01/01/2014 sẽ được chuyển sang giai đoạn sau ngày 01/01/2014 để tính BHXH 1 lần. 

Trường hợp nào được nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần

Theo quy định của pháp luật về BHXH, những người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu như thuộc các trường hợp sau:

Trường hợp 1: Người tham gia đóng BHXH đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng không đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu, cụ thể như sau:

• Người lao động tham gia BHXH bắt buộc đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nhưng lại chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 của Luật BHXH 2014 nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
• Người tham gia BHXH tự nguyện đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định tại Điểm a khoản 1 Điều 73 Luật BHXH 2014 nhưng lại chưa đủ 20 năm đóng BHXH, đồng thời không tiếp tục tham gia BHXH.

Trường hợp 2: Ra nước ngoài để sinh sống, định cư

Trường hợp 3: Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng bao gồm:

• Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV và đã chuyển sang giai đoạn AIDS, đồng thời không thể tự kiểm soát hoặc không thể tự đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà phải cần có người hỗ trợ và chăm sóc hoàn toàn.
• Các bệnh, tật ngoài những bệnh kể trên có mức suy giảm khả năng lao động hoặc mức độ khuyết tật từ 81% trở lên, đồng thời không thể tự kiểm soát hoặc không thể tự đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người hỗ trợ đồng thời chăm sóc hoàn toàn.

Trường hợp 4: Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.

Trường hợp 5: Người lao động tham gia BHXH bắt buộc thuộc một trong các trường hợp sau đây khi đã phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu:

• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân.
• Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí.

Quy định nhận, rút bảo hiểm xã hội 1 lần hiện nay

Hồ sơ thủ tục rút bảo hiểm xã hội 1 lần 

Để được rút bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động sẽ cần chuẩn bị các giấy tờ dưới đây: 

• Sổ bảo hiểm xã hội và các tờ rời (Bản gốc).
• Đơn đề nghị rút bảo hiểm xã hội 1 lần, theo mẫu Mẫu số 14 – HSB (Bản gốc).
• Chứng minh nhân dân/căn cước công dân hoặc hộ chiếu (Bản gốc và bản photo để đối chiếu).
• Sổ hộ khẩu hoặc tạm trú (Bản gốc để đối chiếu).
• Giấy ủy quyền hoặc hợp đồng ủy quyền do phòng công chứng thực hiện theo quy định (áp dụng đối với trường hợp ủy quyền người khác lấy hộ).

Ngoài những giấy tờ kể trên, có những trường hợp sẽ cần bổ sung thêm một số loại giấy tờ sau đây:

• Trường hợp người lao động đi định cư ở nước ngoài: Giấy tờ định cư nước ngoài.
• Trường hợp người lao động mắc các bệnh lý theo quy định: Giấy khám bệnh do cơ quan chức năng cấp.
• Trường hợp người tham gia BHXH bị tai nạn mất sức lao động: Giấy xác nhận suy giảm sức khỏe lao động trên 81%.

Hướng dẫn nộp hồ sơ rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Bước 1: Người lao động có thể chọn hình thức nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH tại địa phương hoặc nộp qua đường bưu điện.

Bước 2: Cơ quan chức năng sẽ tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.

Bước 3: Trả kết quả và bổ sung thêm giấy tờ nếu thiếu.

Thời gian nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần là bao lâu?

Theo quy định tại Điều 7 Quyết định 166/QĐ-BHXH, thời gian nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần như sau: Tối đa 10 ngày, kể từ khi cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ theo quy định. Đối với trường hợp hồ sơ không được giải quyết, cơ quan BHXH sẽ có trách nhiệm trả lời bằng văn bản đồng thời nêu rõ lý do hồ sơ không được giải quyết cho người lao động.

Lĩnh bảo hiểm xã hội 1 lần ở đâu?

Theo Điểm 1.1.3, khoản 1, Điều 2 Quyết định 166/QĐ-BHXH, người lao động có thể nhận tiền trợ cấp BHXH 1 lần tại những địa điểm sau đây:

• Trực tiếp tại cơ quan BHXH huyện nơi sinh sống.
• Cơ quan BHXH Huyện lập danh sách chi trả BHXH 1 lần. Sau đó số tiền BHXH đó sẽ chuyển cho bưu điện Huyện chi trả trực tiếp cho người lao động.
• Trả qua tài khoản ngân hàng của người lao động.

Bên cạnh đó, người lao động còn có thể ủy quyền cho người khác nhận hộ các chế độ BHXH thông qua hợp đồng ủy quyền theo quy định.

Người lao động có nên rút bảo hiểm xã hội 1 lần hay không?

Mặc dù việc rút bảo hiểm xã hội 1 lần giúp người lao động có một số tiền lớn để trang trải cho nhu cầu hiện tại. Nhưng về lâu dài thì người lao động sẽ bị thiệt thòi.

Bởi vì những lý do sau:

• Không được cộng dồn thời gian đóng bảo hiểm do số tiền BHXH 1 lần sẽ được tính dựa trên thời gian đóng mới gần nhất. Đối với những đối tượng đóng BHXH gián đoạn, không liên tục, việc rút BHXH 1 lần sẽ mất đi khoản tiền của các giai đoạn đóng trước đó. 
• Người lao động rút bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ mất đi cơ hội được nhận lương hưu, mất đi nguồn thu nhập trong tương lai khi không còn sức lao động. Trong tương lai, khi khi lạm phát, chi phí tiêu dùng tăng, mức lương hưu cũng sẽ được điều chỉnh phù hợp nhằm đảm bảo người lao động có một cuộc sống ổn định. Nếu như đã rút BHXH 1 lần, người lao động sẽ không có nguồn hỗ trợ lương hưu hàng tháng
• Người lao động rút bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ mất đi quyền lợi được chi trả chi phí BHYT.
• Trường hợp người lao động mất đi, thân nhân của người lao động được hưởng các khoản trợ cấp mai táng và tử tuất nhưng nếu tất toán bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động sẽ mất đi các quyền lợi đi kèm lương hưu này. 

Lời kết

Mặc dù chính sách rút bảo hiểm xã hội 1 lần cho phép người lao động linh hoạt lựa chọn giải pháp tài chính phù hợp với điều kiện sức khỏe, kinh tế của bản thân cũng như gia đình. Tuy nhiên, khi rút bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động sẽ mất đi một số quyền lợi. Do đó, bạn vẫn nên cân nhắc kỹ trước khi rút bảo hiểm xã hội 1 lần nhé!

Xem thêm:

Hướng dẫn kê khai BHXH đơn giản nhất

Hướng dẫn sử dụng app VssID, cách đăng nnhập