Lái chứng khoán, đội lái chứng khoán là một trong những từ lóng mà nhà đầu tư nào cũng sẽ nghe qua khi tham gia vào thị trường chứng khoán. Vậy, đội lái chứng khoán là gì và họ làm gì với thị trường và các mã cổ phiếu? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Contents
Đội lái chứng khoán là gì?
Đội lái chứng khoán hay đội lái là một khái niệm để chỉ các nhà đầu tư có nhiều kinh nghiệm và quan hệ trên thị trường, có nhiều vốn hay tiền mặt trong tay. Họ sẽ liên kết với nhau để tác động đến giá chứng khoán, ngoài ra, đội lái chứng khoán còn liên kết với các nhà môi giới, công ty niêm yết để đẩy giá hoặc dìm giá của cổ phiếu để thu lợi nhuận từ sự chênh lệch giá.
Nói một cách dễ hiểu, đội lái chứng khoán là tiếng lóng để chỉ các nhà đầu tư có một số vốn lớn, cấu kết với nhau để tác động đến giá cổ phiếu vì lợi ích cá nhân.
Thông thường, các nhà đầu tư sẽ lựa chọn các thị trường sơ khai, vừa được hình thành để lái chứng khoán. Lí do là vì, thị trường mới là một thị trường có thể bị chi phối xu thế của các nhà đầu tư. Ngoài ra, hành lang pháp lý của thị trường chưa được rõ ràng và chặt chẽ, vì vậy, đội lái chứng khoán có thể hành động một cách dễ dàng.
Các nhà đầu tư trong đội lái sẽ lợi dụng những kẽ hở của thị trường này để lái chứng khoán. Các nhà đầu tư này sẽ tập trung vào một vài mã cổ phiếu nhất định, sau đó tạo ra những làn sóng cung, cầu ảo bằng cách tự mua, tự bán với nhau trong nội bộ để thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư khác.
Sau khi đã thu hút thành công sự chú ý của các nhà đầu tư, đội lái chứng khoán sẽ làm cho giá của cổ phiếu tăng lên cao, sau đó bán tháo để thu lợi nhuận. Việc bán tháo này sẽ làm cho giá cổ phiếu xuống thấp, các nhà đầu tư sẽ gần như mất trắng.
Như đã đề cập, đội lái chứng khoán thường hoạt động ở những thị trường sơ khai, mới xuất hiện. Tuy nhiên, dù đã có thời gian hoạt động hơn 20 năm nhưng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn bị tác động bởi những “ông lớn” làm giá chứng khoán.
Các hoạt động của đội lái chứng khoán tác động rất nhiều đến sự lành mạnh cũng như quy luật tự nhiên của thị trường. Các thông tin mà đội lái đưa ra sẽ gây nhiều và tạo ra các đợt sóng trên thị trường. Điều này tác động rất nhiều đến tâm lý và sự phán đoán của các nhà đầu tư mới bắt đầu tham gia thị trường. Vì vậy, không ít lần, thị trường chứng kiến các nhà đầu tư này “trôi dạt xa bờ”.
Lái chứng khoán là gì?
Tại khoản 2, điều 3, Nghị định 156, lái chứng khoán là một hành vi thao túng thị trường và không được pháp luật cho phép. Các hành vi được xem là lái chứng khoán bao gồm:
Dùng tài khoản giao dịch của cá nhân hoặc cấu kết với người khác để mua bán chứng khoán liên tục trong một khoảng thời gian với mục đích tạo ra xu hướng cung – cầu giả trên thị trường.
Mua/ bán một lượng lớn một mã chứng khoán, tại thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa của sàn giao dịch, một cách liên tục. Mục đích của hành động này là “làm giá” hoặc chi phối giá mở cửa, đóng cửa của mã chứng khoán đố
Chèo kéo, cấu kết các nhà đầu tư khác tham gia mua bán, giao dịch chứng khoán, tác động đến lượng cung, lượng cầu tự nhiên cũng như giá của các mã chứng khoán trên thị trường.
Phát tán thông tin sai lệch, phiến diện, trái với sự thật trên các phương tiện truyền thông về một mã cổ phiếu hoặc về công ty phát hành mã cổ phiếu đó. Những việc làm trên có mục đích chính là thao túng thị trường, thông tin của mã cổ phiếu đó và gián tiếp tác động lên giá cổ phiếu.
Cách “lái” của đội lái chứng khoán
Các thủ thuật, chiêu trò lái chứng khoán của đội lái chứng khoán có thể được đơn giản và tóm gọn trong hai bước là:
- Tìm kiếm “con mồi”
- Tạo sóng và xả cổ phiếu
Khi tìm kiếm “con mồi”, đội lái chứng khoán sẽ ưu tiên lựa chọn các mã cổ phiếu tiềm năng. Đây sẽ là mã cổ phiếu đáp ứng đủ các tiêu chí như: Giá thấp, Không có thông rõ ràng, Khối lượng niêm yết chưa cao, Có sự hấp dẫn ở mức tương đối và đã được niêm yết. Với các tiêu chí trên, các cổ phiếu thuộc nhóm cổ phiếu Penny sẽ thường xuyên được nhắm đến.
Xem thêm: Cổ phiếu Penny là gì?
Sau khi đã tìm được mã cổ phiếu thích hợp, đội lái sẽ liên hệ với công ty phát hành và các cổ đông của công ty để thỏa thuận về việc lái mã cổ phiếu này. Sau khi thỏa thuận xong, cả hai bên sẽ tiến hành hợp tác với nhau.
Phía công ty sẽ đưa ra các tin tức theo chiều hướng có lợi cho đội lái đẩy giá. Các cổ đông của công ty vẫn sẽ nắm giữ cổ phiếu, không bán ra thị trường để tạo sự khan hiếm “giả” của mã cổ phiếu.
Sự phối hợp giữa đội lái với công ty phải là bí mật và theo kịch bản có sẵn thì đội lái và công ty mới có thể nhận được lợi nhuận nhiều nhất. Sau khi hoàn tất việc thu hút sự chú ý, đội lái sẽ tiến hành tạo sóng cho mã cổ phiếu này. Cụ thể gồm 4 giai đoạn:
Dìm giá cổ phiếu
Ở giai đoạn này, phía công ty sẽ chuyển cho đội lái một phần cổ phiếu để “nhử”. Sau đó, đội lái sẽ bán số cổ phiếu này để dìm giá cổ phiếu hoặc mua một phần của số cổ phiếu này trên thị trường để tạo ra lượng cầu giả. Sau đó, các thành viên của đội lại bán ra để dìm giá. Đến một mức giá nhất định, đội sẽ ngừng lại để thực hiện giai đoạn tiếp theo.
Gom cổ phiếu
Sau khi kết thúc giai đoạn dìm giá của cổ phiếu, đội lái chứng khoán sẽ bắt đầu gom cổ phiếu và chi phối giá trong một phạm vi giá nhất định. Ở giai đoạn này, giá của cổ phiếu sẽ được duy trì tại một mức giá cho đến khi đội lái gom đủ số lượng cổ phiếu.
Đẩy giá cổ phiếu
Để bắt đầu giai đoạn đẩy giá, đội lái và công ty sẽ phối hợp với nhau để tung ra tin tức hấp dẫn về mã cổ phiếu và thu hút các nhà đầu tư tham gia mua và nắm giữ các mã cổ phiếu này. Lúc này, trên thị trường đang có một lượng cầu rất lớn, giá của cổ phiếu cũng thuận theo đó mà tăng lên.
Tuy nhiên, cũng trong thời điểm đó, lượng cung trên thị trường khá ít do phần lớn cổ phiếu đã nằm trong tay đội lái. Vì vậy, giá cổ phiếu sẽ càng cao hơn và liên tục đạt sàn. Tâm lý chung của các nhà đầu tư khi này chính là đổ tiền để sở hữu cổ phiếu. Lúc này chính là “thời cơ chín muồi” của đội lái chứng khoán.
Xả cổ phiếu
Đến giai đoạn này, đội lái chứng khoán chỉ cần “thu lưới” để thu về một khoản lợi nhuận lớn. Khi cổ phiếu đang hot và được nhiều người quan tâm, các nhà đầu tư sẽ có xu hướng cố gắng mua cổ phiếu một cách nhanh nhất. Vì vậy, lúc này, đội lái chứng khoán sẽ xả số cổ phiếu mình đang nắm giữ ra thị trường.
Cổ phiếu sẽ được thả dần đến một thời điểm nhất định, đó chính là lúc giá cổ phiếu sẽ tăng nhưng không còn đạt trần. Đây là tín hiệu không tốt khiến các nhà đầu tư bắt đầu ồ ạt bán tháo ra thị trường. Điều này dẫn đến tình trạng kết phiên ngày hôm đó giá giảm kịch sàn.
Sau khi kết thúc đợt lái giá, đội lái chứng khoán và công ty kiếm được một số lợi nhuận khổng lồ. Trong khi đó, các nhà đầu tư nhỏ lẻ đầu tư vào mã cổ phiếu đó lại bị thua lỗ nặng nề.
Có nên tham gia cùng đội lái chứng khoán hay không?
Lợi ích
Khi có sự xuất hiện của đội lái chứng khoán, thị trường sẽ trở nên sôi động hơn. Các nhà đầu tư sẽ tham gia mua bán và theo dõi thị trường nhiều hơn. Điều này làm cho thị trường chứng khoán nhộn nhịp và nhận được nhiều sự chú ý hơn.
Bên cạnh đó, đối với các nhà đầu tư có kinh nghiệm, chọn đúng thời điểm thì vẫn có thể thu được lợi nhuận từ việc nhảy sóng theo đội lái.
Rủi ro
Tuy vẫn mang lại một số lợi ích nhưng nhìn chung, đội lái chứng khoán vẫn gây ra những rủi ro cho thị trường và các nhà đầu tư.
Đối với các nhà đầu tư mới tham gia thị trường hay chưa có nhiều kinh nghiệm thì nếu “đu” theo sóng của đội lái, các nhà đầu tư sẽ gặp nguy cơ mất tất cả. Rất nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm và chuyên nghiệp còn không thể đoán được chính xác tần số để lướt sóng.
Ở thời điểm cổ phiếu bị lái, các yếu tố hay công cụ phân tích kỹ thuật gần như là vô nghĩa. Vì vậy, các nhà đầu tư cần hết sức cẩn thận, tỉnh táo trước các cám dỗ của những cổ phiếu đang bị lái.
Cách nhận biết cổ phiếu bị lái
Một số cổ phiếu bị lái có thể được nhận diện thông qua:
Cổ phiếu tăng trần liên tục nhưng thanh khoản thấp, chỉ ở mức vài nghìn hoặc vài chục nghìn cổ được giao dịch.
Khi các cổ phiếu bị dìm giá, ở mỗi phiên giao dịch đều có lệnh bán các cổ phiếu này với một số lượng lớn với mục đích ngăn chặn không cho giá của các mã cổ phiếu đó tăng lên.
Đội lái có gặp rủi ro hay không
Câu trả lời là có. Đội lái cũng sẽ mắc sai lầm và phải trả giá.
Thông thường, nội bộ đội lái chứng khoán sẽ cùng nhau thống nhất về giá và kịch bản sẽ diễn ra trên thị trường. Tuy nhiên, trong trường hợp thị trường đang bị ảm đảm, giá của cổ phiếu sẽ không tăng như kỳ vọng của đội lái, thị trường bị rung lắc và các nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bán tháo cổ phiếu.
Khi này, thị trường sẽ đi ngược hoàn toàn với những gì mà đội lái mong muốn. Và kết quả là họ bị mắc kẹt trong cái bẫy mà mình đã giăng.
Lời kết
Trên đây là những thông tin về đội lái chứng khoán cũng như cách các nhà đầu tư này lái chứng khoán. Lái chứng khoán cũng có những lợi ích của nó, tuy nhiên, rủi ro mà nó gây ra cho thị trường vẫn nhiều hơn. Vì vậy, các nhà đầu tư phải hết sức cẩn thận với các cổ phiếu bị lái.
Rất mong bài viết này có thể mang đến những thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư. Chúc các nhà đầu tư thành công!
