Thị trường tài chính được xem là một trong những nơi diễn ra mọi hoạt động giao dịch của các sản phẩm tài chính, tiền tệ, … Vậy vai trò của thị trường tài chính là gì? Có bao nhiêu công cụ tài chính hiện hữu trên thị trường này? Cùng topsanfx tìm hiểu ngay bài viết phân tích chi tiết sau đây nhé!
Contents
Tổng quan về thị trường tài chính
Thị trường tài chính là gì?
Thị trường tài chính (Financial Market) là một nền tảng giao dịch tài chính. Tại đây, mọi nhà đầu tư có thể thực hiện mọi hoạt động mua bán, chuyển nhượng các quyền sử dụng vốn dựa trên các phương thức giao dịch tài chính liên quan. Đối tượng tham gia trực tiếp vào thị trường tài chính rất đa dạng điển hình là các cơ quan Chính phủ, tổ chức tài chính, ngân hàng, …
- Trái phiếu xanh là gì? Các quy định phát hành trái phiếu xanh
- Kỳ phiếu là gì? Kỳ phiếu và trái phiếu khác nhau như thế nào?
- Trái phiếu địa phương là gì? Những rủi ro khi phát hành trái phiếu
- Trái phiếu Mỹ là gì? Lợi suất trái phiếu Mỹ ảnh hưởng bởi yếu tố nào?
Tại thị trường tài chính sẽ bao gồm các sản phẩm tài chính cơ bản như sau: cổ phiếu, trái phiếu, … Thị trường này được thiết lập từ tổng hòa của 3 thị trường cốt lõi là:
- Thị trường tài chính
- Thị trường hàng hóa dịch vụ
- Thị trường các yếu tố sản xuất có mối quan hệ qua lại giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng.
Nguyên nhân hình thành thị trường tài chính
Thị trường tài chính được hình thành dựa trên 3 nguyên tố cơ bản sau đây:
- Sự chênh lệch giữa nguồn cung và cầu trên thị trường kinh tế.
- Nhu cầu chuyển nhượng hay mua bán các loại chứng khoán được thực hiện giữa các chủ thể.
- Các hình thức huy động vốn linh hoạt trong nền kinh tế hàng hóa đa dạng.
Điều kiện hình thành thị trường tài chính
- Nền kinh tế hàng hóa đa dạng, phát triển và tiền tệ bền vững.
- Công cụ tài chính phong phú, đa dạng.
- Cơ quan trung gian tài chính được hình thành và lớn dần.
- Hệ thống cơ sở pháp lý về nghiệp vụ vững vàng.
- Cơ sở vật chất kỹ thuật được xây dựng khang trang, chắc chắn.
- Các đơn vị kinh doanh, quản lý có vốn kiến thức sâu sắc về thị trường tài chính.
Cách phân loại thị trường tài chính
Hiện nay, thị trường tài chính sẽ được phân loại theo các hạng mục các nhóm cơ bản sau đây.
Thời gian sử dụng nguồn tài chính huy động
- Thị trường tiền tệ: Bao gồm các khoản vay ngắn hạn đến từ các ngân hàng, tín phiếu kho bạc…
- Thị trường vốn: Là nơi giải quyết các quan hệ cung cầu dài hạn. Thị trường vốn sẽ bao gồm 3 bộ phận chính là thị trường cổ phiếu, các khoản cho vay thế chấp và trái phiếu.
Phương thức huy động nguồn tài chính
- Thị trường nợ: Nơi diễn ra các hoạt động mua bán công cụ nợ ngắn hạn đến dài hạn.
- Thị trường vốn cổ phần: Phát hành cổ phiếu để huy động được nguồn vốn.
Sự luân chuyển của các nguồn tài chính
- Thị trường sơ cấp: Nơi diễn ra mọi hoạt động mua bán, phát hành chứng khoán dựa trên các hệ thống ngân hàng.
- Thị trường thứ cấp: Là môi trường cho phép các nhà đầu tư chuyển nhượng, mua bán các loại chứng khoán đã phát hành. Thị trường này sẽ được phân chia nhỏ thành 2 thị trường cốt lõi là thị trường phi tập trung và sở giao dịch.
Theo tính chất pháp lý
- Thị trường tài chính chính thức: Nơi thực hiện các hoạt động theo một nguyên tắc, thể chế do các đơn vị nhà nước ban hành.
- Thị trường tài chính không chính thức: Là nơi diễn ra các hoạt động không theo một nguyên tắc hay bất kỳ thể chế nào.
- Thị trường phái sinh: Nơi tập trung các sản phẩm tài chính phái sinh là chủ yếu.
Thị trường tài chính gồm thị trường nào?
Dựa trên những cách thức phân loại thị trường tài chính đã được các chuyên gia phân tích. Hiện nay, thị trường tài chính sẽ bao gồm các thị trường cốt lõi như sau.
Forex (Foreign Exchange market)
Forex được biết đến là một thị trường ngoại hối hay còn được gọi là FX – một thị trường phi tập trung toàn cầu. Tại đây sẽ diễn ra các hoạt động mua bán trao đổi tiền tệ giữa các chủ thể đối tượng với nhau. Khi đó, chủ thể tham gia chính thức tại các nền tảng này hầu như là những đơn vị ngân hàng quốc tế lớn.
Thị trường vốn (Capital market)
Thị trường vốn được đánh giá tương tự như thị trường chứng khoán và trái phiếu trên thị trường hiện nay. Có nghĩa rằng, đây là một thị trường tài chính mà nơi đây các khoản nợ dài hạn hoặc các chứng khoán hoàn vốn sẽ được giao dịch mua bán trao đổi giữa các chủ thể.
Mặc khác, thị trường vốn có thể chuyển đổi sự giàu có của những đối tượng tiết kiệm sang những chủ thể có nhu cầu sử dụng lâu dài những khoản vốn này. Ví dụ như các dự án đầu tư dài hạn đến từ các đơn vị công ty hoặc Chính phủ.
Thị trường tài chính phái sinh
Thị trường tài chính phái sinh (CFDs) được đánh giá là một trong những nơi diễn ra các hoạt động mua bán lại các sản phẩm tài chính phái sinh. Đáng kể đến là các dạng tài sản thông dụng của thị trường phái sinh sau đây:
- Quyền mua cổ phần
- Chứng quyền
- Hợp đồng kỳ hạn
- Hợp đồng hoán đổi, …
Thị trường hàng hóa
Thị trường hàng hóa bao gồm các sản phẩm cơ bản như vàng, bạc và dầu. Nơi đây sẽ diễn ra hầu hết các giao dịch thuộc khối kinh tế chủ đạo. Điển hình là các giao dịch hàng hóa sản xuất cơ bản như trái cây, đường, cacao, … Ngoài ra còn còn có các kiểu hàng hóa được khai thác trong thị trường tự nhiên như vàng, dầu, …
Thị trường tiền tệ
Bản chất của thị trường tiền tệ được xem là một thị trường vốn ngắn hạn. Tại đây thị trường này sẽ diễn ra hầu hết các hoạt động cung – cầu liên quan đến vốn ngắn hạn. Vốn ngắn hạn ở thị trường tiền tệ sẽ bao gồm các giấy tờ có giá đi kèm (giấy tờ có giá ngắn hạn) và có kỳ hạn.
Điều này đã thể hiện rõ được đặc điểm của thị trường tiền tệ là nơi mua bán những món nợ ngắn hạn có tính thanh khảo cao nhưng vẫn đảm bảo được tính rủi ro thấp.
Thị trường thế chấp
Thị trường thế chấp chuyên cung cấp các sản phẩm vay dài hạn. Chủ thể bên cho vay vốn (bên thế chấp) sẽ dùng trực tiếp tài sản của mình như bất động sản hoặc động sản. Và những tài sản này sẽ thuộc thuộc quyền sở hữu của mình nhằm đảm bảo việc thực hiện các nghĩa vụ trả nợ theo thời gian quy định cụ thể đối với bên cho vay.
Trong đó, các nghĩa vụ trả nợ sẽ bao gồm cả nợ gốc, lãi và các khoản tiền phạt lãi quá hạn đi kèm, …
Thị trường bảo hiểm
Theo các chuyên gia, thị trường bảo hiểm được xem là một nơi chuyển giao rủi ro cho các đơn vị doanh nghiệp bảo hiểm. Nơi đây sẽ diễn ra hầu hết các giao dịch mua bán các loại sản phẩm bảo hiểm trên thị trường hiện nay.
Các công cụ tài chính trên thị trường tài chính
Công cụ của thị trường tiền tệ
Hầu hết, các công cụ của thị trường tài chính đều mang tính thanh khảo khá cao trên thị trường hiện nay với kỳ hạn thanh toán ngắn. Mặc dù có khoản lợi nhuận thấp nhưng chúng rất an toàn. Công cụ thị trường tiền tệ sẽ gồm có các công cụ sau:
- Tín phiếu kho bạc
- Giấy chứng nhận tiền gửi ngân hàng
- Thương phiếu
- Hối phiếu được ngân hàng chấp nhận
Các công cụ thị trường vốn
Đối với thị trường vốn sẽ tồn tại các công cụ liên quan như công cụ nợ, cổ phiếu đi kèm với các kỳ hạn dài hoặc là vô hạn. Đặc điểm của các công cụ này là có độ rủi ro cực kỳ lớn nhưng lợi tức của chúng khá cao và hấp dẫn. Công cụ thị trường vốn sẽ gồm có các sản phẩm cơ bản sau đây:
- Cổ phiếu
- Trái phiếu
- Vay thế chấp
Vai trò của thị trường tài chính
Dẫn nguồn tài chính đến chủ thể phù hợp
Vai trò đầu tiên của thị trường tài chính là dẫn được nguồn tài chính đến các đối tượng đang có nhu cầu cần vốn. Hoặc thực hiện các khả năng cung ứng đến các đối tượng này. Trong đó:
- Thị trường này sẽ được đánh giá là kênh dẫn vốn tạo nên sự luân chuyển từ đối tượng không có cơ hội đầu tư sang các đối tượng phù hợp.
- Tối ưu hóa được hiệu quả sử dụng vốn một cách phù hợp nhất. Người đi vay sẽ phải tất toán các khoản lãi đi kèm và bên cho vay sẽ được được lãi.
- Tạo điều kiện thúc đẩy sự tích lũy các khoản tiền vốn để đáp ứng mọi nhu cầu của các đơn vị doanh nghiệp/công ty cho các công tác đầu tư cơ sở vật chất.
- Góp phần giúp tạo nên các chính sách mở cửa cũng như các khoản đầu tư cho Chính phủ, nước ngoài.
Tạo tính chuyển đổi cho tài sản tài chính
Vai trò kế tiếp của thị trường này là tạo nên được tính chuyển đổi cho tài sản tài chính trên thị trường. Giả dụ, anh A đang có kinh tế khó khăn nhưng hiện tại anh đang sở hữu một số loại trái phiếu. Để xoay sở kinh tế, anh A chọn đổi số cổ phiếu này thành tiền. Hình thức này sẽ được xem là một phương thức chuyển đổi tài sản.
Đánh giá giá trị kinh tế của một doanh nghiệp
Ví dụ, một doanh nghiệp A đang sở hữu lượng cổ phiếu có giá cao nhưng công ty B thì lại đang sở hữu giá cổ phiếu giảm. Dựa trên những cơ sở này, chúng ta có thể đánh giá được sự tăng giảm của các doanh nghiệp hiện tại. Lúc đó, nhà đầu tư sẽ nắm rõ và biết được các chỉ số phát triển của doanh nghiệp đó.
Lời kết
Bài viết trên đây đã phần nào giải đáp rõ hơn về khái niệm thị trường tài chính là gì. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn nắm rõ được vai trò của thị trường tài chính cũng như những loại thị trường tài chính hiện nay.
Xem thêm
![[Cập nhật] Giá vàng Nhật Bản 24k hôm nay tăng hay giảm](https://topsanfx.com/wp-content/uploads/2023/06/gia-vang-Nhat-Ban-1-120x86.jpg)
