Tìm hiểu các loại lệnh trong chứng khoán

Sự phát triển của Internet đã làm cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Là một nhà đầu tư hiện đại, bạn có thể tự mình mua và bán chứng khoán ở bất cứ đâu. Để làm được điều đó, bạn chỉ cần đặt lệnh với nhà môi giới và bên trung gian này sẽ thay mặt bạn làm tất cả. Nhưng trước hết, bạn phải biết các loại lệnh trong chứng khoán.

Lệnh giao dịch là gì?

Lệnh giao dịch chính là chỉ dẫn mà nhà đầu tư đưa ra để mua hoặc bán cổ phiếu trên sàn giao dịch hoặc nền tảng nhà môi giới. 

Khi giao dịch trên thị trường biến động mạnh, trượt giá là yếu tố tạo ra sự khác biệt giữa vị thế thắng và thua. Do đó, việc hiểu các loại lệnh trong chứng khoán ngoài 2 lệnh mua, bán truyền thống là rất quan trọng.

• Xem chỉ số dư mua dư bán cố phiếu ở đâu

Các loại lệnh trong chứng khoán Việt Nam

Lệnh khớp định kỳ ATO và ATC 

Lệnh ATO (At the opening) là lệnh khớp ở mức giá mở cửa. Hiện nay chỉ có sàn chứng khoán HOSE có phiên mở cửa (9h – 9h15) mỗi ngày nên đây là loại lệnh dành riêng cho sàn này.

Lệnh ATO được ưu tiên trước trong khi so khớp lệnh với lệnh LO. Tuy nhiên, nếu chỉ có lệnh ATO trên cửa sổ lệnh trong đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá mở cửa thì sẽ không xác định giá khớp lệnh.

Trong thời gian khớp lệnh định kỳ, lệnh ATO sẽ được nhập vào hệ thống giao dịch để xác định giá mở cửa và nếu lệnh không được thực hiện hoặc không được thực hiện hết thì sau thời điểm xác định giá mở cửa sẽ tự động hủy bỏ

Ngược lại, lệnh ATC (At the closing) là lệnh khớp ở mức giá đóng cửa. Có 2 sàn giao dịch áp dụng phiên đóng cửa là HOSE và HNX lúc 14h30 – 14h45 hàng ngày.  

Lệnh ATC cũng được ưu tiên trong khi so khớp lệnh với lệnh LO. Nếu chỉ có lệnh ATC trên cửa sổ lệnh trong đợt khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa thì sẽ không xác định được giá khớp lệnh.

Nếu lệnh không được thực hiện hoặc không thực hiện hết thì lệnh sẽ tự động hủy bỏ sau khi hết phiên giao dịch.

Lệnh giới hạn LO 

Lệnh giới hạn (limit order) là lệnh mua hoặc bán ở một mức giá cụ thể hoặc tốt hơn. Lệnh giới hạn ngăn cản các nhà đầu tư có khả năng mua hoặc bán ở mức giá mà họ không muốn. Do đó, với lệnh giới hạn, nếu giá thị trường không phù hợp với giá lệnh giới hạn, lệnh sẽ không thể thực hiện.

Lệnh giới hạn có 2 loại là lệnh giới hạn mua hoặc lệnh giới hạn bán. Lệnh giới hạn mua chỉ được thực hiện ở mức giá giới hạn hoặc thấp hơn và lệnh giới hạn bán chỉ được thực hiện ở mức giá giới hạn hoặc cao hơn. 

Lệnh thị trường MP trên sàn HOSE

Lệnh thị trường MP (Market Price) chỉ áp dụng trong phiên khớp lệnh liên tục của sàn giao dịch HOSE. Đây là lệnh mua tại mức giá mua cao nhất hoặc bán tại mức giá bán thấp nhất hiện có trên thị trường.

Lệnh mua MP sẽ được thực hiện ngay tại mức giá bán thấp nhất hiện có trên thị trường khi được nhập vào hệ thống. Tương tự, lệnh bán MP khi nhập vào hệ thống sẽ được thực hiện ngay tại mức giá bán cao nhất hiện có.

Nếu lệnh MP vẫn chưa được thực hiện hết thì nó sẽ được xem là lệnh mua tại mức giá bán cao hơn hoặc lệnh bán tại mức giá mua thấp hơn tiếp theo trên thị trường.

Lệnh thị trường MTL, MOK, MAK trên sàn HNX

Đây là các lệnh mua tại mức giá bán thấp nhất hoặc bán tại mức giá mua cao nhất hiện có trên thị trường. Các lệnh này chỉ áp dụng trong phiên khớp lệnh liên tục của sàn HNX. Trong đó có 3 loại sau:

Lệnh MAK: là lệnh có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, phần còn dư lại sẽ bị hủy sau khi khớp lệnh.

Lệnh MOK: loại lệnh này nếu không được thực hiện toàn bộ thì sẽ bị hủy toàn bộ lệnh ngay trên hệ thống.

Lệnh MTL: loại lệnh này có thể thực hiện toàn bộ hoặc một phần, phần còn lại sẽ được chuyển thành lệnh LO. Lệnh này có tính chất giống như lệnh MP của sàn HOSE.

Lệnh PLO trên sàn HNX

Lệnh PLO là viết tắt của Post Limit Order, là lệnh giới hạn trong phiên khớp lệnh sau giờ. Loại lệnh này chỉ có ở sàn HNX, là lệnh mua/ bán tại mức giá đóng cửa sau khi kết thúc phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa.

Lệnh PLO chỉ được nhập vào hệ thống giao dịch trong phiên sau giờ 14h45 – 15h.

Nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn thì lệnh PLO sẽ được khớp ngay khi nhập vào hệ thống. Lệnh này không được phép sửa hay hủy bỏ.

Kết luận

Trước khi bạn bắt đầu giao dịch chứng khoán, bạn cần phải hiểu từ vựng về thế giới đầu tư này. Có lẽ không có biệt ngữ nào quan trọng hơn biệt ngữ xung quanh các loại lệnh trong chứng khoán.

Tùy thuộc vào việc bạn muốn thực hiện giao dịch ngay lập tức hay đợi cho đến khi các điều kiện nhất định được đáp ứng mà bạn sẽ đặt loại lệnh phù hợp. 

Qua bài viết này hy vọng các bạn đã biết về các loại lệnh trong chứng khoán cũng như cách sử dụng sao cho hợp lý nhất.